Strona:PL Milton - Raj utracony.djvu/408

Gdy rozrzedzone w wyżynach powietrze
Wnętrznościby mu zepsuło, umarłby
Jeśli nie z braku chleba, to powietrza.»
 Na to mu Michał: «Słusznie w obrzydzeniu
Masz tego syna, który pokój ludzi
Zamiesza w taki sposób, że skrępuje
Rozumną wolność, ale wiedz zarazem,
Że po upadku twoim już stracona
Wolność prawdziwa, która zawsze żyje
W ścisłej z rozumem parze, a bez niego
Żadna istota nie może jej zyskać.
Jeżeli rozum człowieka przyćmiony,
Lub straci posłuch, wraz niesforne żądze
I namiętności na miejsce rozumu
Obejmą rządy, i odtąd wolnego
Człowieka zrobią niewolnikiem; wtedy
Tę dobrowolną duchową niewolę
Bóg w słusznym sądzie karze nadesłaniem
Gwałtownych władców, którzy mu niegodnie
Zewnętrzną wolność często odbierają.
Jest koniecznością tyrania, choć to
Nie uniewinnia bynajmniej tyrana.
Czasem narody upadną tak nisko,
Cnotę i rozum tracąc, że nie krzywda,
Lecz sprawiedliwość i jakieś przekleństwo
Losu zewnętrzną wolność im odbiera,
Gdy utracili wewnętrzną; przykładem
Nieobyczajny syn człowieka, który
Budował arkę: za to, iż lżył ojca,