Przejdź do zawartości

Strona:PL Marx Karl - Kapitał. Krytyka ekonomji politycznej, tom I, zeszyty 1-3.pdf/817

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

Zwróćmy się teraz do rolnictwa, które dostarcza żywności bydłu i ludziom. Poniższa tablica wykazuje zmniejszenie, lub wzrost w każdym roku w stosunku do roku poprzedniego. Przez zboże rozumiemy tutaj pszenicę, owies, jęczmień, żyto, fasolę, groch; przez warzywa — kartofle, rzepę, buraki, kapustę, marchew, pasternak, wykę i t. d.

Tablica B.
Wzrost lub zmniejszenie powierzchni upraw lub łąk (względnie pastwisk).
Rok Zboże Warzywa Łąki i koniczyna Len
Razem gruntów, służących rolnictwu i hodowli bydła
Zmniejsz.
akrów
Zmniejsz.
akrów
Wzrost
akrów
Zmniejsz.
akrów
Wzrost
akrów
Zmniejsz.
akrów
Wzrost
akrów
Zmniejsz.
akrów
Wzrost
akrów
1861 015 071 36 974 47 969 19 271 81 873
1862 072 734 74 785 06 623 02 055 138 841
1863 144 719 19 358 07 724 63 922 092 431
1864 122 437 02 317 47 486 87 761 10 493
1865 072 450 25 241 68 970 50 159 028 218
Ogółem
428 041 107 984 82 834 122 850 330 860

W roku 1865 do rubryki „łąk“ dochodzi 127.470 akrów, głównie dzięki temu, że obszar „nieużytków i torfowisk“ zmniejszył się o 101.543 akry. Jeżeli porównamy polny r. 1865 z plonami roku 1864, to otrzymamy zmniejszenie zbioru zboża o 246.667 kwartetów, z tego przypada na pszenicę — 48.999 kw., na owies — 166.605 kw., na jęczmień — 29.892 kw. i t. d., oraz zmniejszenie zbioru kartofli o 446.398 tonn, pomimo że obszar ich uprawy w roku 1865 wzrósł i t. d. (porównaj tablicę C, na str. 750).
Od ruchu ludności w Irlandji i jej produkcji rolniczej przejdźmy do ruchu w trzosie jej obszarników, większych dzierżawców i kapitalistów przemysłowych. Ruch ten odzwierciedla się w wahaniach wpływów podatku dochodowego. Dla wyjaśnienia następującej tablicy D (str. 751) musimy dodać, że kategorja D (zyski z wyjątkiem zysków z dzierżaw) obejmuje również tak zwane zyski „zawodowe“, czyli dochody lekarzy, adwokatów i t. d., natomiast niewyszczególnione w tablicy kategorje C i E obejmują dochody urzędników, oficerów, posiadaczy synekur państwowych, wierzycieli państwa i t. d..