Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/245

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

rach od 0,2/M3 do 0,5/M3, co oczywiście przedstawia najwyższe dosięgalne stężenia. Ale nawet w takich wyjątkowych warunkach ginie natychmiast tylko pewna część zatrutych zwierząt. W większej ilości wypadków śmierć następuje nie wcześniej niż po upływie kilku godzin. W zwykłych warunkach doświadczeń (w stężeniu 0,01/M3 — 0,03/M3) mamy pewien odsetek wyników śmiertelnych, następujących w przebiegu 2 — 11 dni po zatruciu prawie niezależnie od dawki, przeważnie wskutek zakaźnych powikłań w oskrzelach i płucach. Tylko w stężeniach najwyższych 0,1/M3 — 0,5/M3 pewne ciężkie objawy, wymioty, przyspieszony oddech, wolne tętno i wreszcie porażenie ośrodka oddechowego mogą być położone na karb bezpośredniego resorpcyjnego działania trucizny. Wszystkie zmiany noszą więc przedewszystkiem wyraźny miejscowy charakter.
Stosownie do właściwości iperytu, jako trucizny komórkowej, uszkodzenia obejmują przeważnie górne drogi oddechowe. Mamy tutaj głęboką martwicę błonki śluzowej, obfite powstawanie błon rzekomych i, jako zmiany następne, zniekształcające blizny w krtani i oskrzelach. W płucach powstaje wyraźna rozedma. Do tych zmian dołączają się podobne zmiany gardzieli, nadgłośni i jamy ustnej. Objawem tych anatomicznych uszkodzeń są ochrypłość aż do utraty głosu i natarczywy kaszel, często połączony z wymiotami. Następne powikłania, powstające wskutek zakażenia drobnoustrojami jamy ustnej, są też zwykłem zjawiskiem.
Treść działania trucizny i jej losy w ustroju nie są jeszcze dostatecznie wyjaśnione. Prawdopodobnie przetwarza się ona już w komórkach tkanki w znacznie mniej jadowity tlenek sulfinowy i sulfon chloroetylenu — (ClCH2)2SO i (ClCH2CH3)2SO2. (Sulfon na podstawie prac, zgłoszonych w Journ. of Am. Chem. Soc. jest jednak tak samo trujący jak iperyt).

§ 114. Luizyt.

Co się tyczy luizytu, a również innych pochodnych arsenowych, to trzeba zauważyć, iż po użyciu naskórnem trójchlorku arsenu AsCl3 (w nierozcieńczonym stanie), sulfocyanku kakodylu As(CH)2CNS (działanie zresztą dość słabe), dwuchlorku etyloarsiny, chlorku dwufenyloarsiny (działają nawet pary) i cyanku dwufenyloarsiny, mamy też wyraźne uszkodzenia skórne.
Najsilniejszą z tych trucizn skórnych jest jednak bezwątpienia luizyt, który dotychczas był uważany za ostatnie słowo toksykologji bojowej, chociaż co do właściwości trującej luizyt jak wogóle związki