Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/242

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Flury i Wielanda 0,01 na kg zabija królika w 3 dni, 0,02 na kg w ciągu 36 godzin, 0,03 w ciągu 24 godzin po wstrzykiwaniu podskórnem. Dożylne wlewanie 0,0075 na kg nie dało śmiertelnego wyniku. W porównaniu z innemi truciznami o działaniu ogólnem iperyt jest mniej czynny niż np. strychnina (dawka 0,0002 na kg) albo kwas pruski (0,0003), ale jest więcej jadowity niż czad (s. d. 0,015) i dorównywa mniej więcej pod tym względem arszenikowi (0,008).
Z ogólnych objawów zatrucia zwrócić uwagę należy na biegunkę i głębokie uszkodzenia jelit, połączone ze zwyrodnieniem śluzowem nabłonka. Przemiana materji w chronicznem zatruciu iperytem wykazuje podniesienie przemiany azotowej jak w zatruciu przetworami gruczołu tarczowego. Zauważono wzmożenie ogólnego wydzielania azotu, amoniaku, kreatyny i kwasu fosforowego. Waga ciała prędko się zmniejsza.
O wiele ważniejszemi niż zmiany ogólne są uskodzenia skóry, narządów oddechowych, a także oczu.
Zmiany skóry następują nawet w najmniejszych stężeniach iperytu w powietrzu i są szczególnie wyraźnie po bezpośredniem zetknięciu się z przedmiotami zabrudzonemi iperytem. Odzież z jakiegokolwiek materjału, skóra butów, nawet guma — nie przedstawiają dla iperytu żadnej przeszkody. Na pewien czas (do 400 min.) można uczynić materjał bawełniany albo wełniany nieprzenikliwym dla iperytu przez przepojenie mieszaniną składającą się z 85% smaru maszynowego (waseliny) i 15% oleju lnianego (Fries i West).
Zabezpieczyć się od oparzeń iperytowych można też przez używanie pewnych maści, które proponowano w czasie wojny. Niektóre z takich maści są istotnie w stanie uchronić skórę nawet w razie smarowania iperytem in substancja.
Najwięcej i najczęściej cierpią te części ciała, które, zdawałoby się, są najlepiej ochronione przez odzież, mianowicie organa płciowe, pachy, skóra między palcami nóg i t. p. Najłatwiej podlegają uszkodzeniom takie miejsca, które obfitują w gruczoły potowe i tłuszczowe i gdzie skóra jest cieńsza i delikatniejsza. W tych miejscach u jednostek nie dość czystych mamy zawsze najwięcej brudu przepojonego tłuszczem, martwego naskórka i kurzu, który nawet sam przez się wywołuje zwykle już pewne podrażnienie skóry. Niema takiego miejsca, które byłoby bezwględnie oporne na działanie iperytu. Bardzo wrażliwą jest skóra w tych miejscach, gdzie rosną włosy, których cebulki odkrywają