Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/190

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Napastliwość tych środków jest bardzo znaczna: vaillantite drażni górne drogi oddechowe w stężeniu 0,06/M3 a sulvinite nawet w stężeniu 0,04/M3. Obydwa są dość mocnemi lakrymatorami i wywołują w płucach zmiany bardzo podobne do obserwowanych w zatruciach chlorem. Zabójcze stężenie dla vaillantite jest 2/M3 dla sulvinite nieco więcej.
Bardzo ciekawym jest z powodu swoich właściwości drażniących należący też do pochodnych kwasu chlorosiarczanego chlorosiarczan trójchlorometylu CCl3O.SO2Cl. Jest to stałe ciało dotychczas jeszcze mało zbadane z punktu widzenia toksykologicznego.
Wśród organicznych pochodnych kwasu siarczanego nie zawierających chloru znajduje się też cały szereg niebezpiecznych trucizn jak to siarczan dwumetylowy (CH3)SO4, i kwas metylosulfonowy CH3SO2OH jak również homologiczne pochodne etylowe. Są to jednak raczej trucizny z działaniem ogólnem i są one w każdem razie mniej drażniące niż związki chlorowane. Przewlekłe zatrucie siarczanem dwumetylu powoduje zapalenie płuc, nawet bez żadnych przejawów natychmiastowych.
Bardzo mało czynnym okazał się amoniak. Próby używania amoniaku były dość liczne. Chociaż obecność tego gazu daje się zauważyć już w stężeniach 0,1/M3, nawet w stężeniu 4/M3, nie wywołuje on jeszcze poważnych skutków i powietrze pozostaje wdychalnem aż do stężenia 200/M3.

§ 99. Grupa chloru.

Chlor, w porównaniu z innemi środkami bojowemi, jest bardzo słabą trucizną. Dla człowieka niebezpieczne stężenie chloru rozpoczyna się od 6/M3. Koncentracja 10 M3 jest już bezwzględnie śmiertelną. Obecność chloru w powietrzu (według danych Lehmana) można zauważyć od stężenia 0,003/M3, które jest już wyrażnie drażniące i wywołuje w drogach oddechowych uczucie zimna. Stężenie 0,006/M3 wywołuje łzawienie i ślinienie, 0,01/M3 — wyraźny nieżyt dróg oddechowych, 0,03/M3 może wywołać po dłuższem działaniu zmiany w płucach. Według nowszych danych mamy następujące liczby: zapach chloru można zauważyć rozpoczynając od 0,01/M3, podrażnienie górnych dróg następuje w stężeniu 0,48/M3, powietrze staje się niewdychalne, gdy stężenie chloru dosięgnie 0,96/M3. Zabójcze działanie (na psy) obserwowano od 10/M3. Drobne zwierzęta są znacznie czulsze. Świnka morska ginie w stężeniu 2/M3.