Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/118

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

danych, albo na nie jednostajność materjału wziętego do doświadczeń, Krzywa wykreślona w sposób tu omówiony odpowiada krzywej prawdopodobieństwa i stanowi najlepszą i najpewniejszą metodę badań statystycznych.
Podobne dane mogą być wykorzystane do wykreślenia jeszcze innej krzywej, dogodniejszej w niektórych razach. W tym celu trzeba wyliczyć jaki procent zwierząt ginie, a jaki pozostaje przy życiu po zastosowaniu dawki odpowiadającej dajmy na to 1/100, albo 10/100 ogólnej długości osi odciętych, która wyraża dawkę bezwzględnie śmiertelną. W myśl powyższego na obydwu osiach zaznaczamy: na osi odciętych — % dawki śmiertelnej, zaś na osi rzędnych % zwierząt zabitych, wskutek czego obie osie są jednakowej długości. Otrzymujemy krzywą, która z początku idzie stromo do góry, potem staje się mniej więcej równoległa do osi odciętych, a wkońcu znów szybko podnosi się. Prawidłowa krzywa jest zazwyczaj zupełnie symetryczna i przechodzi przez środek kwadratu utworzonego przez osie odcięte i rzędne. Krzywe różnią się tylko odległością pomiędzy środkiem każdej ich połowy a linją idącą przez środek, równolegle do osi odciętych, czyli względną wielkością odcinków rzędnych; odcinki te, jak to zaznaczono wyżej, są zazwyczaj jednakowe. Stosunek pomiędzy tym odcinkiem a odległością jego podstawy do środka kwadratu (równy tgx, który tworzy z linją średnią linja idąca przez środki obu połówek rozpatrywanej krzywej) jest miarą stopnia zmienności i nazywa się wskaźnikiem odchylenia. Krzywa taka nazywa się krzywą Galton’a.
Krzywa Galton’a może być także przedstawiona w postaci szeregu cyfr dla których otrzymania potrzeba tylko dodać wielkości rzędnych krzywej Quetelet’a jedne do drugich; a mianowicie w sposób, że z szeregu 0, 2, 3, 3, 7, 17, 29, 19, 12, 5, 3, powstanie szereg: 2, 5, 8, 15, 32, 61, 80, 92, 97, 100.
Uzyskanie wystarczającej ilości danych do wykreślania podobnych krzywych jest jednak tak trudne i tak kosztowne, że dotychczas metoda ta nie wchodzi prawie w użycie, przynajmniej w badaniach toksykologicznych wykonanych na ssakach, i dlatego nie mamy dotąd zupełnie ustalonego dawkowania dla żadnej trucizny a więc i dla trucizn bojowych. Istniejące dane są raczej wynikami nielicznych doświadczeń i dlatego dawki, na które wskazują poszczególni autorowie są bardzo niejednakowe. Przedewszystkiem podkreślamy brak ścisłych danych do ustalenia dawek śmiertelnych dla człowieka. Te, które istnieją, stanowią wy-