Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/106

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

tkanki łącznej, skóry, tłuszczu), płynnych części krwi, limfy i płynu tkankowego, zawartości pęcherza moczowego i jelit. Stosunki ilościowe tych składników różnią się ogromnie indywidualnie i zależą od całego szeregu warunków, np. od stopnia utuczenia i od okresu trawienia.
Zawartość żołądka i jelit grubych królika może stanowić więcej niż 20% żywej wagi. Z czego wynika że wzór d/P niezupełnie odpowiada rzeczywistości i może być wzięty w rachubę tylko w przybliżeniu. Jesteśmy wszakże zmuszeni posługiwać się nim w braku innych lepszych danych. Omyłka wreszcie, z wyjątkiem skrajnych odchyleń od normy, nie jest zbyt znaczna, jeżeli poddajemy doświadczeniu zwierzęta w jednakowym stanie żywienia i trawienia, najlepiej po 1 — 2-ch dobach głodu — usuwając mocz zapomocą kateteryzacji. W tych warunkach P pozostaje mniej więcej jednostajne w całym szeregu doświadczeń, a tem samem wyniki obliczeń nadają się do porównania.
Co do ilości d — dawki trucizny, to trzeba też zwrócić uwagę, że ściśle określona jest tylko ilość substancji użytej w danem doświadczeniu, nie ta, która istotnie działa na żywe komórki w ustroju. Nawet w bezpośredniem dożylnem wprowadzeniu trucizny do krwi, można być pewnym wielkości dawki tylko w tych wypadkach, gdy trucizna nie zmienia swoich właściwości natychmiast, działając bezpośrednio na krew. Tak np. w doświadczeniach z solami ciężkich metali natychmiastowe tworzenie się albuminatów uniemożliwia używanie przeważających ilości tych związków. Użytecznemi pozostają jedynie związki nie działające na białko.

§ 63. Stężenie.

W większości doświadczeń mamy do czynienia ze stosunkowem stężeniem trucizny w ustroju. Jako rozpuszczalnik służy zwykle krew, której ilość ogólna jest równa 1/13 P, wskutek czego znaczenie d/P pozostaje mniej więcej niezmienne. Częściej jednak trucizny zostają wprowadzone nie bezpośrednio do krwi, lecz do przewodu pokarmowego lub do płuc razem z powietrzem oraz przez skórę, wogóle przez zewnętrzne martwe środowiska otaczające żywe tkanki.
Objętość tych środowisk nie zawsze może być określona z dostateczną ścisłością, szczególniej jeżeli chodzi o zawartość przewodu pokarmowego lub żołądka. Dlatego zalecając lekarstwa