Strona:PL Linde - Słownik języka polskiego 1855 vol 6.djvu/1192

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.
1186

wisieć na dół; tyerab h^gen, herunter Rängen, magis passive: Z jęczmienia, który w swym kłosie nie ma mieszków, w którychby się ziarno mogło zamknąć, wnet się wytrzęsie i ‘wypierszy, jak skoro kłos się ku ziemi pocznie zwieszać. Cresc. 162. już czas zbierania jagód, gdy grona poczną więdnąć a zwieszać się. ib. 355. Gałązki się z jabłkami zwieszały. Kolak. Wiek. a 3. — Magis active: Płacy bujają po wietrze dzień cały, W wieczór po gibkich gałęziach się zwieszają. Tward. Daf. 83. kołyszą się, fie Rängen fïdj an, fdjaiifeln ftch. Zefir po gałęziach ptaszętom zwieszonym Słodsze nad kanar moderuje głosy. 7ward. Daf. 2. ZWIESlENlEC, ieńca, m, ziele, na skałach i na starych murach rośnie obwisło, wiele rozpuszc zając roszczek długich i cienkich, jako sznury na dół. Syr. 14U5; ziele skalne, Cymbalaria. Cn. Th. 1456. gelfenfraut, Sîatbenfraut. ZWIEShVOSEK, ska, m., hormin um, ©djarladjfraut, jest ogrodowy i dziki. Kluk. Rośl. 2, 269. Granatek ziele, Szarłat, Lepiennik. Cn.Th. 207. Szałwia czarna, Sleszk. Ped. 425. Herminium vulgare, ‘zwiesionosek. Comp. Med. 24. Zwiesinosek wielki pachnący, szałwia ś Jana, herba s. Jnannis. Syr. Cn. Th. 1156; sclnrea, ©artenfdjnrlndj. ZWIESISTY, а, e — o adv., zawiesisty, zawisły; superimpendens. Cn. Th. 1399. herab ^tnngenb, herunter bängeitb, überbängenb. Pod zwiesistemi cieńmi. Priyb. Mili. 109, (cf sklepisty). Zwiesistym powiązaniem winna się czołgała latorośl. Banial. L 4. — Zwiesisty, przykro z góry na doł schodzący, przepaścisty; jieil, ftfyroff. W przekopach, gdzie ziemia gliniasta, brzegi nie mają być zwiesiste, ale położyste. Cresc. 143. — Zwiesisty, obwisły. Cn. Th. 1456. f(5)lajf ober fdjlnpp fjcrnb (tmtgenb, überbängenb. Zwie«istych uszu, ob. Kłapouchy. — Substant. ZWIESISTOŚĆ, ści, ź., zwiśnienie, obwisłość; babUeberbängen, $erabbängen. *ZWIESISTOCIĄG, „stawnoprostowmca. Tr. ‘prostostawnica, ’prostostaw. ZWIESZAĆ, ob. Zwiesić.

ZWIETRZAŁKA, i, ż., w licz. mnog. Zwietrzałki; rzecz jaka zwietrzała, resztka lub resztki zwietrzałe, wywietrzałe; Slubgcroittertcä, Seraitterteb, fdjaal getoorbene lieber* refie. ZWIETRZAŁOŚĆ, ści, i., wywietrzałość, wywietrzenie; bie SBeraitternng, bab 3?eraittertfetjn, bab Serait* tem. ZWIETRZEĆ nijak. dok., wywietrzeć, stać się wytrzałym; aubmittern, »ermittern, fcljaal roerben pr. et fig tr. Z poczętej beczki trunek jest zwietrzały. Teat. 24. b, 29. Wiatr północny chłodem swym ściska i spaja nasienie, aby nie *zbuczniało w ziemi albo nie zwietrzało. Cresc. 110. Jeśli sól zwietrzeje, czym solono będzie. W. Math. 5, 13. Bibl. Gd. Wszystkie nauki te zwietrzały, i pod nogami zostały. Sk. Dz. 135. (niepamięci oddane). — Racz mię w niezwietrzałej chować miłości. Kchow. 58. (w nigdy nie stygnącej, zawsze żywej, gorącej, świeżej). ZWIETRZNIK, a, m., otwór dla przewietrzenia, dla zwietrzenia * luft, eilt Suftlodb ЗЩ^Ф — Miejsce, w którem przędziwo składa się, zwietrznikami lub oknami po stronach opatrzone być ma. Przędz 47. ZWIETRZYĆ ci. dok., Zwietrzać niedok., ob. Przewietrzyć, wywietrzyć, aublüften; uczynić wywietrzałym, »ermittern laffett, »ermittert unb fdjal тафеп. — Zwietrzyć co, zwąchać co; etmab aubmittern, auêfpüren, ermittern, auêfdjiup* pertt. Zwietrzyć co, ‘spąchać со. Cn. Th. 1456. poczuć jako pies węchem, ‘zwęszyć, ib. 1039. Niewypowiedzianie też Wac Pani trąciła boginią, że ją można było zwietrzyć. Teat. 3, 19. Czegóż miłość nie zwietrzy? Otui. Ow. 141. — Zwietrzać się, zarażać się. Cn. Th. 1456. wiatrem, powietrzem być poruszonym; ftdj burd) bett fiuftjug anflecfett, erfüllen.

ZWIETSZEĆ, ZWIETSZYĆ, ob. Zwiotszeć.

ZWIEWAĆ, ob. Zwionąć. ZWIEWNY, a, e — ie adv., do zwiania, Ijerabblajlbar, ^runter jtt blafen. Kwiat słabo dzierżący się i zwiewny, zrażają przez zbytnią lekkość wiatry. Źebr. Ow. 267; caducus.

ZWIEŹĆ (distng. zwieść), zwiózł, zwieźli, zwiozły, f. zwiezie, zwiozę cz. dok. Zwozić niedok.; Boh. zwezti, zwęzi, zwezu, zwâzeti; Sorab. 1. wożu rómadu; Croat. zvasati, zvâsam; Boss. свезть, свозить, свожу, сваживать; zwozić, do kupy zwieźć, wożąc na kupę nagromadzić; ju< fammeit führen ju Sffiagen, jufammen fahren, faljrenb auf* häufen, jufammen bringen. W milczeniu zwożą trupy, stos wielki wyrasta, Który gdy ogniem spłonął, wrócili do miasta. Dmoch 11. 189. — Osobliwie: Zwozić z pola zboże bab ©etreibe »om gelbe entführen (in bie бфешіе). Cokolwiek się na tym polu najdzie, to kosą podetną, zbiorą, i do stodóły zwiozą. Podw. VtVo’z. 24. Sialiście wiele, a zwieźliście mało. W. Agg. 1, 6. (mało zbieracie. Bibl. Gd.-, mało pożęliście, małoście sprzątnęli). Zwożenie, zwiezienie, zwóz; Boss. свезеніе, свозъ, свозка, b aż Bufammenfübren, bab ©infübren in bie ©феипе. Zwożenie, convectio. Cn. Th. 1458. Po zwiezieniu zboża świeżo do stodoł z pola, użyć go zaraz na chleb nie można. Haur. Sk. 17. — Zwozić co na dół, herunter fahren, herunter führen JU 5ßagen. Zwieź te kamienie z góry; już kule i prochy z wałów zwieziono. Tr. — §. Zwieźć co na kogo, zwalić na kogo; auf einen anbcrn hinüber mäljen, ihm anfmäljen, aufbitrben. Czego królowie nabroją, to się na ludzi zwiezie. Baz. Modrz. 427; quicquid delirant reges, plectuntur Achivi. Hor. — ‘Zwiozły w co, zwalony, zmieniony gwałtownie, strącony, geroaltfam »eränbcrt. W płacz zwiozłe wesele. Brud Ost. D 6. — g Zwiozło mu się, spełzło mu, przepiekło mu się Cn Th. 851; poszło mu to bez kary. Uudi. 75. eb ging ibin für ge> noffcn hin, er fam дІйЙІіф unb ungcftraft ba»»n. Złemu się zwiezie; zły łacno ujdzie. Cn. Ad. 1339. Skoro mu się to zwiozło, wnet postąpił dalej. W. Post. W. 3, 52. Kto świętych błaznuje, rzadko mu się zwozi bez pomsty. Pot. Arg. 663. Jeślić się to onym ludziom jeszcze nie tak winnym nie zwoziło, a coż owszem tym, co mają pewną wiadomość o nieomylnych pomstach swoich! Rej. Zw. 47. id. Weresz. Reg. 66.

ZWIĘZŁOŚĆ, *ZWIĘZNOŚĆ, ZWIĘŹLIWOŚĆ, ści, ż., przymiot tego co jest zwięzłym, związanym, w częściach swoich ścisłym; die Sünbigfeit, ©chunbenbeit, ©ebrängt* heit, bab ©ebrungene; Vind. vesnost; Ross. связность. Grzeszy przeciw regułom zwięzłości, niepotrzebnemi słowy rozpychając, że tak rzekę, mówienia naszego peryody. Mon. 68, 664. Zwięźliwość słów. Kosz. Cyc. 86;