Strona:PL Linde - Słownik języka polskiego 1855 vol 1.djvu/157

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

20 A NI Ż — *A N 0. AN0N-ANT0.
383. Osobliwie zaś obchód pogrzebowy roczny za umarłych, nabożeństwo zaduszne, exekwie roczne. Kras. Zb. 1, 93. bic jdbrlidje ïobtenferçcr.
ANIŻ, ANIŻELI ob. Niż, Niżeli.

ANKRA, y, ż. (Gr. (lyxtriQ, ayxiatQov, äyxvQa, por. Niem. ginfer « kotwica). 1) Klamra ciesielska do spinania drzewa, bic fflantmer, ber śafett. b) gatunek węzłów, ein SInfer» ïnoten, eine 2lrt ©фііпдеп. Ankry robią się z długich i grubych wici, cieńszym końcem zasilają się w koło wiązku, a w grubszym daje się kluczka. Jak. Art. 1. 384. c) ankry, klamry, haczki, spinki, spięcia u pasów, a czasem używane i za pasy same, ©iirtelfpangeu, ©ürteikfeit, btö» tucilcit metonęmłfd) für ben ©urtel, ŚeiOgurt felbfi. Przykre teraz te ciasne kabaty, dobreć z wysokim ankry opasaniem były, Brzuchowi, by największy, nic się nie przykrzyły. Kchw. Fr. 64. Kobiece opasania, ÏBetôergürtcl, ©фйгреп. Do stroju białogłowskiego dziś należą ankry, szarpy. Haur. Sk. 519. Nastały teraz dziwne w strojach maniery z cudzoziemskich alamod, Krymki, Szwedki, Nocenty, Ankry, Ingerniny. Tward. W. D. 2, 151. ANKROWAĆ, wał, uje. cz. niedk. zaankrować dok.» klamrować, spinać, zejmować, sprzęgać, flamment, jufammenbinben, uerîlamment. Ankrować gmachy żelaznemi sztaby. Hor. 2, 154. Kniaź. Gdy przedpiersień okłada się płotem, ankrują się koły co trzy stopy. Jak. Art. 1, 375. Ankrowanie, suffrenatio. Chmiel, i, 78, ANKROWY, a, e. od ankry, klamrowy, hakowy, bte fflantmer betreffenb. Cętnar żelaza ankrowego. Os. Zel. 49. Kluczka ankrowa. Jak. Art. 1, 385.
ANNA, y. ż. ANETKA, ANUSIA, AŃCIA, ANECZKA, HANUSIA, HANUŚKA, HANKA, ANUSIEŃKA, i. ż. zdrb. imię białogłowskie, 2ІППЯ. Cz. Anna, Anka; Sor. Anna, Hanna, Anka, Hanka, Anzizka; Croa. Anna, Anoka, Jana; Dal. Anne, Annicza; Bośn. Anniça; Vind. Anzhka; Ross. Анусія. n. p. N. Pam. 11, 230. Biesiad. DA, Tea. 27, 31.

ANNALlSTA, y. m. pisarz rocznych dziejów, rocznodziejopis, kronikarz, ber 9limalift, 2(nnnlcnfd>rcil>cr. ‘ANNAŁY, ów. mn. roczne dzieje, roczniki, ЗфгМфег. Roczne dzieje, czyli wypisy z annałów Baroniusza, przez Piotra Skargę.
ANNASZ, a. m. imię Kapłana Żydowskiego, ber ^rtefter £mtna§. Odesłał Jezusa Annasz związanego do Kaifasza. 1. Leop. Jan. 18. PrzysŁ od Annasza do Kaifasza. (chodzić, odsyłać, wodzić)’ Ryś. Ab. 52. ab Herode ad Pilatum, 00П fSilatirê JU Serobcs; niepotrzebne’ i nudzące wodzenie lub odsyłanie kogo od jednego do drugiego, jak n. p. w sprawach sądowniczych, por. Ceregiele, Korowody, Zawody.
ANNATY ob. Anaty.
ANNOTACYA, yi. ż. z Łac. przypisek, dodatkowe objaśnienie, znaczek, notatka, eine Slitmerfimg, Semerfung. Vin. sasnamin, sariss, navanzhanje, opomenenje, nasnaminuvanje. n. p. Annotacye do pisarzów zwłaszcza starożytnych.Annotacye albo poznaczenie rzeczy co główniejszych, przy boku pisma położone. Smot. Lam. w przedm. ANNOTOWAC, wał, uje. cz. niedk. nanotować, znaczyć, naznaczyć, cmtnerfen. Vind. navanzhati, nasnaminuvati. *ANO Spojn. zamiast: a ono, a oto, oto patrz! unb ftelie ba, fiebe. (Boh. i Słow. ano * łac. imo, por. Cz. an, ana, ano ä qui, quae, quod), n. p. Ujrzał tam zaraz, ano wąż na ziemię spadł. Warg. Wal. 15. Dobrotliwy gdy widzi, ano ty się starasz, ano biegasz dla niego, wnet rzecze: nie frasuj się. Gorn. Sen. 531. Mniema by dobrze, ano źle będzie. Biel. Sw. 62. Usłyszał, ano grają i śpiewają. Leop. Łuk. 15, 26. W. Pst. m. 325. ANONIM, a. m. z Greck. àvmvfioç bezimienny, bęzimiennik, nienazwany, niemianowany. Kras. Zb. 1, 93. Sk. Żyw. 1.184. *ANOWAĆ, wał, uje. cz. nied. czst. potakiwać. Tr. bejahen. (pór. anu). ANOŻ, ANUŻ ob. Nuż. ANSA, y. ż. z Łac. 1) trzonek, rękojmia, ber ©riff. (Kam. kluka, dershaj; Ross. дужка; por. Karn, anaza » conditio). 2) Okoliczność, powód, sposobność, ©elegenlieit, 3?eran< laffung. Nie dawali temu poganinowi ansy. Leszcz. Cla. 73. 3) gniew, chęć zemsty, chrapka, Der ©roU, bie (Erbitterung, n. p. Mieć ansę na kogo. *ANSZK0T, u. m. pewien gatunek materyi, eitt gcttuffer 3eug. Anszkotu sztuka, Instr. C. L. Muchairy, anszkoty cło płacą. Vol. Leg. 4, 81. ANTABA, y. ż. z Niem. bte §anbl)abc, rękojeść, rękojmia. Vind. haba, dershai, vuhu, rozhnik, kampa, rozhniza; Croa. preruch; Ross. захватъ, ухватъ, ухватикъ, ухватецъ; Kość. разворы, крючки, петли, рукоятки, поводки. п. р. Przy pierwszej opasce armatowéj, przyprawują się antaby, za które się na łoże podnosi i z niego składa. Arche!. 3, 60, (te zaś zowią delfinami). Miasto antaby może być... Sol. Arch. 100. §. ucho, kolce jak u statku, u garnka, Cn. Th. ba3 Oeljr, ber $)enfe(. §. u strzelby, flinty, pistoletu, obłąk, ber 23ügel ait einer $imte, ^iftole. ANTAŁ, u. m. ANTAŁEK, łka. m. zdrob. z Węg. âltalog = Ćwierćbeczek, 18 garców. Łęsk. 2, 26. mała beczułka n. p. wina, śledzi, ein ïleineê gaf, ein gäjSdjen. Ross. анталъ. ANTAŁOWICZ ©aufauê. Tea. 24, 86. ob. wyrazy toż znaczące: Kufel, Pijak, Moczymorda, Dusikufel.
ANTEK ob. Antoni.
ANTEKOMICYALNY ob. Przedsejmowy.
ANTENAT, a. m. z Łac. przodek, poprzednik plemienny a zwłaszcza stanu wysokiego, ber Sorfafre, ber 31ІШС. Chcąc go wysławiać, namienili zacnych jego antenatów. Zab. 11, 251.
ANTEPENDIUM n. nieodm. *ANTEPENDYA, yi. ż. Łac. pokrycie dolne u ołtarza, zasłona która część dolną oltatarza okrywa, batS oorgeftrecfte 3eng unten unt bcit SHtar Ijerum. Razem z antependyą piękny ornat posłała do kościoła. Chodk. Kost. 90. ANTKOWY, ob. Antoni, Antek. ANTOLOGIA, ii. ż. z Greek. Florilegium, kwiato-zbiór, kwiatosłów, wybór najpiękniejszych miejsc z pisarzów, etUC Sluiitenlefe. Kość. i Ross. цвѣтословъ, цвѣтословіс, цвѣтособраніе. ANTOLOGISTA, y. ANTOLOG, a. m. czyniący zbiór kwiatów albo miejsc najpiękniejszych z dzieł różnych, etn Slumenfammler. Kośc. цв-втословецъ, цвѣтособиратель, kwiatozbieracz. ANTONI, niego, imię męzkie. Antek, tka, ANTOŚ, іэ, ANTOSIEK, śka. zdrb. ^nton, ЗМопфеп. Cz. Antonjn,