Przejdź do zawartości

Strona:PL Limanowski - Polityczna a społeczna rewolucja 1883.pdf/8

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

na dążyć do takiego przeobrażenia ustroju społeczno-ekonomicznego, któreby zapewniało korzyści społeczne w równej mierze wszystkim jednostkom narodu, któreby ostatecznie zniosło dzisiejszą zależność większości niemajętnej od mniejszości majętnej, któreby wreszcie uczyniło niemożliwem wyzyskiwanie jednego człowieka przez drugiego. Rewolucyja społeczna powinna dążyć przeto do usunięcia wszystkiego, co podtrzymuje nierówność społeczną między ludźmi, a więc do przyznania równych praw kobiecie jak mężczyznie, do usunięcia służby i najmu, do zaprowadzenia obowiązkowego i kosztem całego narodu odbywającego się wychowania i nauczania dzieci, wreszcie do zamiany w dziedzinie ekonomicznej indywidualnego, osobistego gospodarstwa na kolektywne, wspólne.
Rozpatrzywszy się dobrze w zadaniach politycznej i społecznej rewolucyi, widzimy, że pierwsza dotyczy głównie zewnętrznych warunków życia i rozwoju narodowego, druga zaś wewnętrznych jego stosunków; że pierwsza dąży głównie do obalenia, zburzenia tego, co gniecie naród, krępuje jego wolę, przeszkadza jego rozwojowi; druga zaś ma na celu zorganizowanie, budowę takiego lepszego porządku, któryby zaprowadził sprawiedliwszy dla wszystkich członków a korzystniejszy dla całego ogółu stosunek wzajemnej wymiany usług; wreszcie że pierwsza w więcej lub mniej znacznych rozmiarach została już zrealizowana przez większość narodów europejskich, chociaż dodamy nawiasem, że w zupełności nigdzie jeszcze zrealizowaną nie jest, kiedy tymczasem druga, prócz cząstkowych ulepszeń w położeniu pewnych klas społecznych i prócz tworzenia komórek dla przyszłej organizacyi, nigdzie jeszcze rzec można nie roz-