Ta strona została przepisana.
da baczność, kiedy dzieći co piſzą, żeby według reguł w tablicy z kaligrafii piſały, i według ortografii, niech na tym ſzczegulnie nie przeſtawa, żeby one nie tylko przepiſowały, ale żeby on im co dyktował, aby przez to prętkośći doſkonałaśći w piſaniu doſtąpiły; niech da baczność na nie, ieżeli ucząc śię Ortografii, według iey reguł piſać umieią. Także podroſłych uczniow powinien informować, rożnych gatunkow ſkrypta komponować, oſobliwie liſy, iako to wſzyſtko, co w powſzechnym żyćiu nayczęśćiey przypaść może; niech da baczność, żeby, cokolwiek źle napiſzą, poprawiał, oſobliwie w ſkładaniu ſłow aby dźieći nie grzeſzyły przećiwko Gramatyki, do tego ma mu ſłyżyć Gotſzeda Sumaryuſz ſcyencyi do mowienia.
22.
Powinnośći trzećiego Informatora.
A gdyby, iako po więkſzych miaſtach bywa, trzeći ieſzcze znaydował śię preceptor czyli informator to tedy powinien początki i fundamenta francuſkiego i łaćińſkiego ięzyka uczyć, niech im daie informacye w powſzechney hiſtoryi, okolicznie wyrażaiąc, iakby mogły mappy czyli karty wyrytych kraiow rozumieć i ie potrzebować. Przez to daie motiwę do Geografii czyli kraiow opiſania, uczyć śię według podanych tabelow, i niech ich informuie, iak według Lexikow w mappach ſzukać maią te mieyſca, ktore im potrzebne będą. Wydamy na zachęcenie młodźieży do takich rzeczy, ktore w Kwitnącym Kraiu każdego poddanego uſzczęśliwiaią, Sumaryuſz Krotki w formie tabelow, w ktorym naypotrzebnieyſze i pożytecne z Fizyki początki iſtotne znaydować śię będą, ktore kuńſztom, rzemieślom, Manufakturom i do handlu oſobliwie przy ekonomicznym tak na wśiach iak po miaſtach goſpodarſtwie potrzebne ſą; wyrażone opiſanie tego w Kśiązecce podaney i informacya w tym należy także do trzećiego preceptora w miaſtach i więkſzych.
Te punkta wſzyętkie, wyżey wyrażone należą do drugiego i trzećiego Informatora, aby od nich młodź uczona była, iako i wyraźniey przyległym ſub A. pokazuie śię, iednakże nie w wſzyſtkim ieſt wyrażona powinność ich, iako pierwſzemu Informatorowi nakazalismy, w ktorym czaśie każdy z tych dwuch Informatorow ma wykonać nauki ſwoie. Ponieważ iak to, tak i, czego Każdy uczyć ma, na okolicznośći mieyſca, i umieiętnośći Informatorow zawiſło; To podaiemy do determinacyi Plebanom każdego mieyſca, aby śię ſzkoł Inſpektora poradźił, i co potrzebnego ułożył, iako też od niego dependować ma, ktoregoby Informatora za ſpoſobnego do Muzyki uczenia obrał, trzeba ale fundamentalnie uſtanowić, aby w ſzkolnych Katalogach wymienione było, co, i ktory, to i owo każdey godźiny uczyć ma, kiedy zaś znowu lekcye zaczynać, i zaczęte zakonczyć powinien, aby przez to leniwych Informatorow przyćiągnać a młodź w tey wſzyſtkiey nauce pomnażała śię, i okazye miała, z gruntu śię przez to wyuczyć.
Te punkta wſzyętkie, wyżey wyrażone należą do drugiego i trzećiego Informatora, aby od nich młodź uczona była, iako i wyraźniey przyległym ſub A. pokazuie śię, iednakże nie w wſzyſtkim ieſt wyrażona powinność ich, iako pierwſzemu Informatorowi nakazalismy, w ktorym czaśie każdy z tych dwuch Informatorow ma wykonać nauki ſwoie. Ponieważ iak to, tak i, czego Każdy uczyć ma, na okolicznośći mieyſca, i umieiętnośći Informatorow zawiſło; To podaiemy do determinacyi Plebanom każdego mieyſca, aby śię ſzkoł Inſpektora poradźił, i co potrzebnego ułożył, iako też od niego dependować ma, ktoregoby Informatora za ſpoſobnego do Muzyki uczenia obrał, trzeba ale fundamentalnie uſtanowić, aby w ſzkolnych Katalogach wymienione było, co, i ktory, to i owo każdey godźiny uczyć ma, kiedy zaś znowu lekcye zaczynać, i zaczęte zakonczyć powinien, aby przez to leniwych Informatorow przyćiągnać a młodź w tey wſzyſtkiey nauce pomnażała śię, i okazye miała, z gruntu śię przez to wyuczyć.
23.
Dyrektorom ieſt zlećiono, aby nieuſtannie ſtarali śię o dobre ſubiecta.
A żeby zaś na takich oſobach nie zchodźiło, ktoreby take nauki do uczenia epoſobne były, tedy powinni Dyrektorowie Seminariow ſtarać
