Strona:PL Krolewska-Pruska gieneralna szkolna ustawa dla rzymskich-katolików w miastach i na wsiach samowładnego księstwa Sląska i hrabstwa Glacu 1765.djvu/14

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
43.
Plbani po miaſtach i wśiach ſtarać śię maią, aby śię tey ſzkolney Uſtawie za doſyć ſtało.
Powinność zaś Płebanow mieć ſtaranie, aby młodźież w ſzkole Parafii iego należyćie była uczona. rozkazuiemy tedy ſurowo, wſzyſtkim tak po miaſtach, iak po wśiach Plebanom, aby śię uśilnie o to ſtarali, temu ułożeniu Naſzemu za doſyć uczynić, ieżeliby w tym wykroczyli, do odpowiedźi przyćiągnieni będą.
44.
Plebani dla ſtarości ſwoiey mogą zdać ſłaranie tey ſzkoły Kapelanowi ſwemu.
Pozwalamy, Plebanom w latach będącym, ktorzy iednego albo dwuch Wikaryuſzow czyli Plebanow ſobie trzymaią, ieżeliby dla ſtarośći ſwoiey mieć ſtaranie o ſzkołę, ſami nie mogli, aby iednemu z tych kapelanow takowe ſtaranie zlećili, iednakże ma mieć baczność, ieżeli on to wſzyſtko obſerwuie, co w tey Uſtawie ułożono ieſt.
45.
Wiele razy Peban ſzkoły wizytować powinien.
Raz w tydźień przy namniey Pleban albo Wikaryuſz czyli Kapelan na tym mieyſcu, gdźie on mieſzka, a drugie ſzkoły do niego należące, co dwie niedźiele, wizytować powinien. Bakalrz zaś powinien, kiedy Pleban wizytował ſzkołe, dźień wizytacyi położyć w Katalogu, i namiarkować literą W. (co śię wizytować znaczy.)
46.
Przy wizytacti Pleban ma dać baczność na Bakalarza.
Iako też Pleban przy wizytacyi powinien doglądać, 1) ieźli Bakalarz wedlug opiſaney Inſtrukcyi w naznaczonych godźinach ſzkołę trzymał, 2) ſpoſoby do uczenia utrzymywał, 3) rozkazane Katalogi do ſzkoły należących dźieći, iako też ieźli pilne były, należycie piſał, 4) ieźli ſobie w karaniu dźieći mądrze poſtępował, 5) ſzkolne rzeczy i książki w porządku miał. 6) Szkołę czyſtą trzymał, a kiedyby on oſobną do mieſzkania izbę miał, żeby śię nie ważył, ſzkolną izbę do właſnych domowych rzeczy albo Profeſyi ſwoiey potrzebować.
47.
Względem dźieći w czym Plebanowi należy doglądać.
Co śię tycze dźieći do ſzkoły chodzących, muśi Plleban to obſerwować:

1) Ieźli wſzyſtkie oſoby według tey Uſtawy do ſzkoły a w lećie co niedźiela w godźinach powtarzania bywaią.
2) Ieźli ucznie tak według ich płći, iako według ich dowćipu w Klaſy ſą lokowane, i ktore do kupy należą, ſpolnie śiedzą.
3) Ieźli co w uczeniu śię profitowały,
4) Ieźli Bakalarz te dźieći, ktore w pierwſzey ieſzcze nauce nie ſą ugruntowane, do dalſzey nie chce prowadźić.

5) Ieźli Bakalarz zaniedbywa dźieći uczyć, albo zamiaſt ich uczenia potrzebuie te dźieći do ſwoich właſnych uſług.