Strona:PL Kreczmar - Społeczeństwo i państwo średniowiecza greckiego.pdf/59

lub przeciwstawić się sejmowi możnowładczemu (bule geronton). Widać to z opisów epopei.
 Achilles zwołał zgromadzenie ludowe w sprawie zatargu swego z Agamemnonem o brankę Bryzeidę. Otworzył obrady w sposób szczególny, zwracając się nie do ogółu Achajów, których zgromadził (ekalesato), ale do dwuch Atrydów — Agamemnona i Menelausa. Po nim zabrał głos Kalchas, lecz ani słowa nie powiedział do wiecu, przemawiając wyłącznie pod adresem Achillesa, który też jemu jedynie odpowiadał. I trzeci mówca Agamemnon zwracał się tylko do Kalchasa. Po jego przemówieniu wszczęła się utarczka słowna między dwoma królami“, do której, jak i do wszystkiego, co przedtem mówili „senjorowie“, lud nie wtrącał się zgoła. Poeta jakby o nim zapomniał i nie zaznaczył nawet, jaką z jego strony reakcję wywołało wyciąganie miecza z pochew i miotane przez Pelidę pogróżki. Achilles wołał: „zaraz czarna krew twoja spłynie po grocie mej włóczni“, a lud nie zahuczał wrzawę i stał nieporuszony. Poeta przypomniał sobie o wiecu dopiero pod koniec opisu i jedynie poto, żeby krótko wzmiankować, iż Agamemnon z Achillesem „rozwiązali zgromadzenie przy okrętach Achajów“ (Iljada I, 53–305). I na wiecu Trojan przemawiali wyłącznie senjorowie. Gdy chodziło o rozejm w celu pogrzebania trupów, co po stronie greckiej załatwiała „rada starszyzny“, zabierali głos Antenor, Parys i król Priam. Zwracali się wprawdzie do ogółu zgromadzonych: Trojan, Dardanów i sprzymierzeńców“, ale ci tylko biernie wysłuchali (klyon) i spełnili, co im „kazano“ (pithonto – Iljada VII, 379–395). Innym razem na zgromadzeniu, zwołanem przez Hektora w sprawie rozstawienia straży nocnych, by nie pozwolić