Strona:PL Klonowic-Flis to jest spuszczanie statków Wisłą.djvu/089

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

313.   W tem[a] też Gałąska[b] kępka w oczyć[c] zajdzie,
Za nią Mochetska tudzież się też[d] najdzie.
Tu masz Zakroczyn, nie uchybić wzroku,
Na prawym boku.[1]
314.   Tu bzdzielów[e] ujzrzysz[f] długą procesyją,
Co się na belchu[g] ze wszytkich[h] stron wiją;
Usłyszysz młyńskich (achcież[i] mnie już na nie)
Kół narzekanie.[2]
315.   Wnet zaś Wilkowska kępa, za nią blisko
Druga, co ma swe od miasta przezwisko,
Bo tu Czerwieńsko czerwieni[j] się dawne
Klasztorem sławne.[3]

  1. Tr. M. B. w tym.
  2. B. Gałązka.
  3. M. T. w oczy.
  4. T. B. też się.
  5. Tr. bźdźielow. M. T. B. bźdz:
  6. Tr. M. i B. uy(j)rzysz. Tr. T. uy(j)ź:
  7. M. bełchu.
  8. M. T. B. wszystkich.
  9. Tr. a chciesz. M. a chcesz.
  10. B. cerwieni.
  1. Gałąska kępka — Mochetska. Na mojich mapach tych nazwisk niema; ani też flisowie, których o to badałem, powiedzieć mogli, czy kępy te jeszcze dziś istnieją. Zakroczym odległej sięga starożytności, bo już Bolesław II Śmiały fundując 1065 r. Benedyktynów w Mogilnie, naznaczył im dziesięcinę z Zakroczymia. Jeszcze dziś tam są młyny wodne na Wiśle. Tudzież, zaraz, bliziutko. Nie uchybić, nie ujdzie ci, twemu wzrokowi.
  2. Tu bzdzielów itd. bardzo malowniczo. Co się tyczy znaczenia wyrazu bzdziel pat. 292. Na belchu: Turowski w swojim rejestrze wyrazów nie używanych belch, bełch tłumaczy przez bełkotanie (?). Mongr. zaś powiada: Jestto wyraz nieznany, może od balk, balka belka, belk, belch. Tłumaczenie Mrong. jest dobre. Belch jest to samo, co dziś również z niemieckiego nazywa się wał młyński. Młyn wodny właśnie z 3 części się składa: 1) z właściwego młyna, 2) z zawódki (za wodą); jest to łódź pływająca i 3) z koła na wale czyli belchu miedzy młynem i zawódką umieszczonego. Jeden koniec wału w młynie obraca koła i kamienie, a drugi jego koniec spoczywając na zawódce obraca się w małym żłobku. Bzdziele się wiją: (totum pro parte) zamiast: koła młynów na belchu się wiją. Zresztą sądzę, że zawódka to samo co pogródka 294. Achcież mnie już na nie, wyrazami temi maluje niejako łoskot, który młyńskie koła wydawają.
  3. Druga sc. Czerwieńska kępa, co ma swe od miasta przezwisko. Czerwieńsk(o) lub Czerwińsk. Założenie tej posady dawność wieków pomroką okrywa. Już r. 1117 Piotr Dunin wystawił