Strona:PL Klonowic-Flis to jest spuszczanie statków Wisłą.djvu/071

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

239.   A jako ryba wodę głową porze,
Tak szkuta rzekę sztabą rznie i orze,
I dzieli brózdy[a] na obiedwie stronie,
Jak po zagonie.[1]
240.   Wąsy rozkłada[b] po wodzie przed sobą,
Kiedy więc flaga pod pogodną dobą
Ucichnie szumna, a Neptunus bierze
Z wiatrem przymierze.[2]
241.   A styr po zadu[c] tudzież płynie w pogon
Jako za rybą wodowładny ogon,
Kieruje szkutę, a ona nie błądzi,
Gdy ją styr rządzi.[3]
242.   A jako w rybie ksieniec[d], tak też bywa
Plugawa zęza w szkucie, gdzie się spływa
Wszytka[e] wilgotność: tam stok wszytkie[f] wody
Mają i smrody.[4]
243.   Tak nauczyła[g] roztropna[h] natura
Urobić szkutę zmyślnego Mazura,
Od której rozum tem[i] niedoskonalszy,
Im będzie dalszy.[5]

  1. Tr. B. brozdy.
  2. Tr. roskłada.
  3. Tr. M. pozadu.
  4. Tr. M. xieniec.
  5. Tr. M. i B. wszystka.
  6. Tr. M. i B. wszystkie.
  7. T. nauczała.
  8. Tr. rostropna.
  9. B. Tr. i M. tym.
  1. Obiedwie stronie, Dual. p. 250 pole. Jak po zagonie sc. pług.
  2. Wąsy rozkłada. Szkuta prując spokojną wodę (kiedy flaga ucichnie itd.) sztabą swoją tworzy małe bałwanki coraz dalej po obu stronach po obóch stronach statku się przedłużające. Oto te bałwanki poeta nazywa wąsami, a widać je tylko na spokojnej wodzie. Flaga, bandera, proporzec na maszcie. Szuma, która szumi, pewien szelest wydaje, gdy wiatr w nią dmie. Pod pogodną dobą, kiedy wiatr i woda spokojna, wtedy flaga ucichnie.
  3. Płynie w pogon płynie za nim, goniąc go. Wodowładny, mający moc nad wodą.
  4. Ksieniec, patrz 11. Plugawa zęza, gręzy (sentina, nautea). Stok, ściek. Ponieważ we większych statkach wiślnych ładujących np. zboże, z tarcic (247 zamiast tarcic wspomina maty) ułożona posadzka, więc woda zbierająca się pod posadzką i nie będąca w styczności ze świeżem powietrzem, łatwo się psuje i śmierdzi.
  5. Od której (natury) im będzie dalszy (rozum) tem