Strona:PL Kazimierz Czapiński - Faszyzm współczesny.pdf/16

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
IV. NIEMCY. IDEOLOGJA HITLERYZMU.

Jeśli od ogólnych rozważań na temat istoty i ideologji faszyzmu przejdziemy do poszczególnych krajów, na jednem z pierwszych miejsc postawimy ruch hitlerowski w Niemczech. Idzie on naprzód wielką lawiną. Ogromnie wpływa na całokształt sytuacji międzynarodowej. Wpływa nie tylko na los klasy robotniczej Niemiec, może silnie zaważyć na losie klasy robotniczej w inych krajach.
Miarą siły hitleryzmu w Niemczech jest procent głosów, otrzymanych przez Hitlera w r. 1931 przy wyborach sejmowych i komunalnych w poszczególnych krajach Niemiec. Najniższy procent mamy w Sztutgarcie (Wirtembergia) — 21%, górną granicę mamy w Hesji — 37%, Oldenburgu — 37%, Mecklemburgji — 41%, Birkenfeldzie — 44%(!!) ogółu oddanych głosów.
Miarą wagi wewnętrzno - politycznej jest to, że socjalna demokracja niemiecka znalazła się w defensywie wobec (faktycznie) zjednoczonych sił komunizmu i hitleryzmu. Prowadzi tak zwaną politykę „tolerowania“ centrowego Rządu Brüninga, gdyż bez poparcia S. D. Brüning „leży“ i przychodzi do władzy Hitler z nieobliczalnemi konsekwencjami. Ale z drugiej strony „tolerowanie’' burżuazyjnego Rządu, który wydaje dekrety nierzadko antyrobotnicze, szkodz. partji; zmniejsza jej popularność i prowadzi nawet do odłamywania się od partji poważnych cząstek, jak to niedawno miało miejsce (Rosenfeld i inni). Naturalnie, — gdyby przyszedł Hitler, — byłoby stokrotnie gorzej. Ale psychika mas nie zawsze jest w stanie to uwzględniać. Stąd tragizm dzisiejszej sytuacji niemieckiej S D.
Dwie rzeczy trzeba podkreślić w hitleryzmie. Po pierwsze, jest on (razem z komunizmem) owocem kryzysu, który szaleje w Niemczech — obecnie jest tam 6½ milj. bezrobotnych. Ten kryzys niezwykle silnie uderzył także w drobną burżuazję (i chłopa) i popędził ją w objęcia Hitlera. Wszak na dobre hitleryzm rozwinął się dopiero w ostatnich kilku latach! Tak kryzys gospodarczy stał się w Niemczech kryzysem demokracji (Konstytucji Weimarskiej). Albowiem — powiadają hitlerowcy — za cesarza było lepiej; „przy demokracji“ i po traktacie wersalskim jest katastrofa. Tak łatwo jest przerzucić winę na demokrację.
Drugą rzeczą, o której trzeba pamiętać, jest to, że specjalną cechą hitleryzmu jest silny akcent, stawiany na polityce zagranicznej. Winien jest Traktat Wersalski, który odebrał nam (Niemcom) Pomorze („korytarz“), Poznańskie, G. Śląsk, Alzację i Lotaryngję itd., który pozatem ograniczył możność zbrojenia się (100 tys. wojska) i nałożył ciężkie spłaty „reparacyjne“. A więc „jasne“ — powiada Hitler — że zbawieniem są „Wielkie Niemcy“. Otrzymujemy paradoksalną (dziwną) odpowiedź — militaryzm i imperjalizm zbawią