Strona:PL Julian Ursyn Niemcewicz - Śpiewy historyczne.djvu/284

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

niły Stefana Batorego do zawarcia rozeymu na lat dziesięć. Stanął więc pokoy w Zapolu, całe Woiewództwo Połockie i Inflanty odzyskane do Polski, Stefan Wielko-Łuki, Pleszków, i inne podbicia powrócił Moskalom, gdyby nie wdanie się Rzymu, gdyby więcéy znaszéy strony wytrwałości i hoyności w podatkach, któż powie gdzieby geniusz i waleczność Stefana Batorego, niezakreśliły granic naszych.
Jest to cechą wielkich prawdziwie ludzi, krótki przeciąg czasu ważnemi napełniać czynami. Batory w iednym prawie roku uśmierza Gdańszczanów, ustanawia trybunały, zwycięża Moskwę, bierze im zamożne twierdze, a powracaiąc przez Wilno, (by na seymie Warszawskim nowe do prowadzenia szczęśliwcy woyny sposobić zapasy) zakłada tam szkolę główną Litewską. Sulikowski pag: 124 i 125, przywodzi w czasie ustanowienia tego przygodę, maluiącą dzielnego króla powagę i statek. Gdy iuż, mówi on, przywiléy ustanawiaiący Akademią, był wygotowanym, posłał go król do Podkanclerzego, Wołowicza, aby do niego dał pieczęć przycisnąć, ociągał się Podkanclerzy i inni, przekładaiąc iż przywiléy ten wierze S. i narodowym swobodom mógł się stać szkodliwym, król Jasińskiego sekretarza swoiego podwakroć z powtórzeniem rozkazu posyła, a gdy podobnego doświadcza ociągania się, samemu przed sobą stawać rozkazuie. Przychodzi Wołowicz Kasztelan Trocki i i Podkanclerzy Litew: król na ten czas rzekł mu: »dziwią mię prawdziwie te wasze swobody, które wam zakazuią uczyć się i oświecać, chciałabym wiedzieć zkąd macie te przywileie, przez które wolno wam iest zostawać w ciemności i