Strona:PL Josef Kafka - W krainach wiecznego lodu.djvu/29

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
25

kiem czego odrywają się groty kamienne, kawały skał, unoszone następnie przez lodowce i występują przeróżne rysy na skałach. Jeśli na lodowiec spadnie wielki łom kamienny, zatrzymuje się na nim i uniemożebnia tajenie lodu, z czego właśnie powstaje t. zw. stół lodowcowy.
Szybkość posuwania się lodowców ku dolinom jest różna. Jedne przebywają przez rok 300 metrów, przeciętnie jednak przechodzą 40—100 rocznie, czyli 10—30 cm. na dobę, co równa się szybkości, z jaką posuwa się wskazówka zegarków kieszonkowych.
W Alpach lodowce zajmują przestrzeń 3500 kilometrów kwadratowych. Niektóre ze znanych dobrze lodowców mają od 8 do 23 kilometrów długości.

Kraje lodowe.

Na krańcach kuli ziemskiej, w górzystych położeniach przy t. zw. linji śnieżnej znajdują się tedy kraje wiecznego lodu. Linja śnieżna jest w tym miejscu, gdzie para wodna tylko już w postaci śniegu opada na ziemię. Ten wysoki punkt w zachodnich Alpach dosięga 2700 m, we wschodnich 2800 m. W miarę zbliżania się ku równikowi, linja śnieżna wyżej się podnosi. (Na Kaukazie znajduje się ona poza 3570—4300 m., w Azji w Himalajach za 4940 do 5670 m., w Afryce 5000, w południowej zaś Ameryce 4500—5620 m). Im bliżej biegunów, czyli północnych stron naszej ziemi,