Strona:PL Jerzy Żuławski - Przed zwierciadłem prawdy.djvu/315

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

co Kant mówi, wynika, że pojęcie rzeczy samej w sobie jest produktem powszechności aprjorycznej i podmiotowej kategorji przyczynowości.
Jest nieodzowną koniecznością naszego umysłu, doszukiwać się przyczyny dla wszystkiego, co spostrzega. Mając tedy dane zjawiska, szukamy dla nich przyczyny i tę „w duszy sobie dośpiewaną“ przyczynę nazywamy rzeczą samą w sobie. Dokonawszy tego dzłeła, dokonywujemy i drugiego, iście już cudownego, mianowicie odnosząc swe wrażenia do ich przyczyny, projektujemy je na zewnątrz i tak dochodzimy w codziennem doświadczeniu do uważania kompleksów naszych podmiotowych i w podmiotową formę ujętych wrażeń za realne przedmiotowe byty.
Z dowodzenia tego wynikałoby przedewszystkiem: 1) że pojęcie rzeczy zewnętrznej jest wywnioskowane a posteriori, 2) że pojęcie rzeczy samej w sobie jest logicznie wcześniejsze od doświadczalnego wyobrażenia rzeczy zewnętrznej, w jakości zmysłowe wyposażonej. Otóż oba te zdania zdają się być fałszywe. Uważanie pewnych wyobrażeń za rzeczy zewnętrzne est faktem tak pierwotnym, że niepodobna przypuścić, aby mogło być wnioskiem. Ślepi od uro-