stocie nieprawdę, jako niedostateczność poznania.
Ażeby zrozumieć te określenie dokładnie i dowiedzieć się na czem owa niedostateczność polega i skąd się bierze, musimy poznać jeszcze jego podział idei na zupełne i niezupełne (ideae adaequatae et inadaequatae).
Otóż ideją zupełną (adaequata) ze względu na nas, jako podmiot poznający, nazywa Spinoza taką ideję, która całkowicie i bez reszty w nas poznana się znajduje. Najlepiej to objaśnić na przykładzie. Patrzę na jakiś przedmiot. Przedmiot ten za pośrednictwem promieni świetlnych działa na moje ciało i w ten sposób wespół z ciałem mojem staje się przyczyną jakiejś zmiany w mym mózgu. Ten cały proces fizyczny jest jednak równocześnie na zasadzie jedności obu atrybutów procesem psychicznym, mogę zatem powiedzieć: ideja jakiegoś przedmiotu działa na ideję mego ciała, czyli moją duszę w najpierwotniejszem znaczeniu i razem z nią staje się przez to przyczyną idei pewnej zmiany w mózgu, która zawiera w sobie ideje mego ciała i owego przedmiotu, jako swe immenentne przyczyny, czyli jest dla mnie ich poznaniem.
Teraz pytanie: czy cały ów przedmiot i ca-
Strona:PL Jerzy Żuławski - Przed zwierciadłem prawdy.djvu/141
Ta strona została uwierzytelniona.
