Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/51

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

36. ,,Tarcza Heraklesa” nie jest dziełem Hezyoda, lecz utworem późniejszym prawdopodobnie kilku autorów. Jest to pieśń epicka o 480 wierszach, a za treść jej służy walka pomiędzy Heraklesem, synem Zeusa, i najsilniejszym wśród nieśmiertelników, a Cyknosem, synem Aresa, boga wojny. Cyknos był zbójem, rabującym pielgrzymów, którzy przez Tesalię wędrowali do świątyni delfickiej. Walka odbywa się w świętym obwodzie Apollina w Pagaze w Tesalii. Herakles zabija Cyknosa, lecz ojciec rozbójnika, bóg Ares, ucieka na Olimp. Walka wszakże jest tylko pretekstem do opisania tarczy Heraklesa, którą zrobił dla niego Hefestos. Opisanie to naśladuje podobneż, dotyczące tarczy Achillesa w 18-tej księdze „Iliady,” lecz o wiele niższe jest od tamtego. Poeta homerycki maluje z własnej fantazyi; autor „Tarczy Heraklesa,” dramatyzując je, opisuje rzeczywiste dzieła sztuki. Herakles ma zbroje zwykłego wojownika; lecz w r. 648 prz. Chr. poeta epicki Pejzander dał przykład uzbrojenia Heraklesa w lwią skórę, maczugę i łuk[1]. Krótkie utwory epickie tego rodzaju często bywały przepisywane przez

wczesnych poetów liryckich. Poemat ten należy do schyłku szkoły Hezyoda, kiedy zaczynała utracać cechy wyróżniające ją od homeryckiej. Niektórzy rapsodyści zwiększyli go, dodając na początku wierszy, należących do innego poematu, noszącego również imię Hezyoda: „Eoiae” czyli „Katalog bohaterek.”

  1. Pewna waza malowana, z r. 450—400 prz. Chr., znaleziona w Rhodos, przedstawia zabicie Cyknosa przez Heraklesa. P. Gardner przypuszcza, iż artysta, który ją malował, znał części poematu opisujące zbroję Heraklesa i samą walkę, lecz nie znał opisu tarczy. («Journal of Philology,» tom VII, str. 215, 1877),