Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/48

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

cej je ozdobami wyobraźni lub uczucia. Utwór Hezyoda jest najdawniejszym z istniejących poematów tego rodzaju. Musimy wszakże odróżnić dzieło Hezyoda od utworów późniejszych pisarzy „dydaktycznych,” którzy obierali wiersz zamiast prozy dlatego, że lepiej odpowiadał ich upodobaniu, lub przekładali na wiersz to, co już było powiedziane w prozie. W czasach Hezyoda nie było literatury prozaicznej, a jeśli autor chciał znaleźć posłuch dla myśli swoich, musiał im nadać formę wierszową. Zadaniem jego było zadośćuczynić potrzebie praktycznej. Poematu jego nie powinniśmy porównywać z wytwornem dziełem sztuki jak „Georgiki” Wirgiliusza, lecz raczej z utworem Tomasza Tusser, rolnika angielskiego z XVI wieku, który spisał „Pięćset prawideł dobrej gospodarki” w niewytwornych wierszach, aby dopomódz innym rolnikom.
33. W „Pracach i Dniach” znajdujemy właściwie 3 części, które niegdyś były rozdzielone: poemat wstępny, zwracający się do brata autora Persesa, „Prace właściwe” i „Dni” czyli kalendarz. Hezyod i młodszy brat jego Perses podzielili własność pozostawioną im przez ojca, lecz Perses uzyskał większą część wskutek przekupienia sędziów. Żyje teraz w zbytkownej nieczynności i zagraża Hezyodowi nowym procesem. Hezyod przypomina Persesowi i przekupnym sędziom, że „Sprawiedliwość, gdy pokrzywdzona zostanie na ziemi, szuka ucieczki u ojca swego Zeusa. Tu spotykamy się z najdawniejszą bajką w literaturze greckiej „Sokół i Słowik.” Sokół trzyma słowika w pazurach, a na skargę uwięzionego odpowiada mu, że „siła jest prawem.” Opisuje tu także poeta „Pięć wieków świata”: wiek złoty, srebrny, spiżowy, wiek bohaterów czyli półbogów (wstawiony