Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/23

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Według Arystotelesa powieść, stanowiąca przedmiot poematu epickiego, obejmować powinna temat wielki i szlachetny; musi stanowić jednolitą całość i musi być wyczerpującą, t. j. rozwijać się prawidłowo od początku do końca. Poezya epicka jest jedynym rodzajem poezyi wcześniejszym od 700 roku przed Chr., którego posiadamy okazy. W późniejszych dobach literatury spotyka się epos sztuczny czyli uczony. Obecnie wszakże mamy do czynienia z epiką starożytną czyli oryginalną. Reprezentują ją „Iliada” i „Odyssea” Homera; urywki poetów cyklicznych, poematy Hezyoda oraz Hymny homeryckie.
3. Treść „Iliady.” „Iliada” jest poematem o Ilionie czyli Troi, mieście Mezyi w północno-zachodniej Azyi Mniejszej. Przedmiotem poematu jest szereg wypadków z dziesięcioletniego oblężenia Troi przez Greków. Parys, zwany także Aleksandrem, syn Priama króla Troi, porwał Helenę, najpiękniejszą z kobiet, żonę Menelausa, króla Sparty. Helena miała wielu starających się, a ojciec jej, Tyndareusz, zobowiązał wszystkich starających się przysięgą, iż połączą się w zemście z przyszłym jej mężem, jeśli zostanie mu porwaną. Tak więc Agamemnon, król w Mycenach, zwołuje wszystkich tych wielbicieli z różnych części Grecyi, a wszyscy na licznych statkach udają się na oblężenie Troi. W ciągu dziesięciu lat daremnie ją oblegają, chociaż Trojanie nie ważą się opuścić murów i staczać bitwy w otwartem polu, w wojsku bowiem greckiem znajduje się bohater, tak straszliwy, że nawet Hektor, największy z bojowników trojańskich, nie mógł mu stawić czoła. Bohaterem tym był Achilles, syn Peleusza i Tetydy, bogini morza, król Focydy i Tessalii. Lecz po dziesięciu latach oblężenia Achilles doznał cięż-