Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/164

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

nych, archeologicznych i historycznych. „Wybór” i „Antologia” Stobeusza (480) stanowią podobneż zbiory, a bardzo cenną jest „Biblioteka” Fotiusza, należąca do doby bizantyńskiej.
9. Retoryka doprowadzona była do systematu przez Hermogenesa (170). Dzieło jego stanowiło przez długi czas podręcznik sztuki, pochłaniającej najlepsze usiłowania owej doby. Na początku IV stulecia znalazło wszakże współzawodnika w traktacie Aftoniusza, który stał się nanowo poczytnym w dobie Odrodzenia. Kasiusz Longinus (260), jeden z najbardziej wykształconych Greków III stulecia, minister królowej Zenobii w Palmirze, zostawił traktat o retoryce. Jemu przypisuje się, chociaż z wątpliwością, studyum „O wzniosłości,” jedno z najlepszych dzieł greckich w zakresie krytyki. Zaczynając od końca I stulecia po Chr. znajomość retoryki staje się główną drogą do zaszczytów. Katedry retoryki stanowią zaszczytne stanowiska w wielkich miastach Azyi i Europy.
10. Publiczni nauczyciele retoryki noszą teraz nazwę sofistów, używaną jako tytuł akademicki, podobnie jak w średnich wiekach tytuł doktora. Dion Chryzostom w końcu I stulecia, Aelius Arysteides w II, Temiotius, Himeriusz i Libaniusz w III st., należą do tego typu mówców. Pisma Heroda Attikusa, słynnego retora z II stulecia, zaginęły. Libaniusz daje nam kilka ciekawych rysów życia uniwersyteckiego w Atenach i w Antyochii. „Niektórzy z nich — powiada, mówiąc o swoich uczniach w Antyochii — stoją podobni do posągów ze skrzyżowanemi rękami. Inni siedzą nieczuli na świetność mojej wymowy i dowcipu. Inni usiłują przerwać tym, którzy są wzruszeni, inni znów liczą obecnych kole-