Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/101

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

jej w Taurydzie. W „Bachantkach” Penteusz, król tebański, aresztuje przebranego Dyonizosa, który rozpoczął orgie swoje w Tebach. Lecz bóg mści się straszliwie. Król zostaje rozszarpany przez własną matkę Agawę, oraz przez jej towarzyszki w szale orgii. Cudna ta tragedya pełna jest połysków boskiego światła Dyonizyjskiej aureoli, radości i grozy, o charakterze niekiedy bardziej wschodnim, niż greckim. Utworzona została w Macedonii, w owym północnym kraju, gdzie bachantki trackie rozszarpać miały Orfeusza. W ów wieczór letni, gdy głowa krwawa Krassusa przeniesiona była do namiotu dowódcy Partów w Azyi, odbyło się to przy dźwiękach wierszy, w których Agawe Eurypidesa przedstawia swoje krwawe trofea.
43. „Cyklop” stanowi jedyny okaz dramatu satyrycznego, jaki posiadamy, opiewa on przygody Odysseusza z Polifemem; zawiera wiele bufonady, mało dowcipu; wydaje się za długim, chociaż ma tylko 700 wierszy. „Rezus,” przypisywany zwykle Eurypidesowi, obecnie uznany został powszechnie za utwór małoznaczącego poety z późniejszej doby attyckiej. Przedmiot jego stanowi nocne wtargnięcie Odysseusza i Dyomeda do namiotów Traka Rezusa pod Troją.
44. Eurypides był najbardziej popularnym z trzech tragików greckich; jego swojskość i nie powściągniony patos zbliżały go do życia codziennego. Lecz w ręku jego tragedya utraciła ową piękność idealną, którą Sofokles podniósł do doskonałości. Eurypides mniej dbał o to, by utworzyć harmonijną całość. Więcej nacisku kładł na poszczególne sceny i sytuacye. Gdy dramata jego miały mniej artyzmu w pomyśle, zmuszony był uciekać się do środków pomocniczych. Jednym z nich był „prolog,” długie przemówienie, rozpo-