Strona:PL Jan Amor Tarnowski - Zasady sztuki wojskowej.pdf/12

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
8

Jezdnych żołnierzów dla straży, posłuchów, bitwy poczynienia, boby ziemscy ludzie temu dosyć uczynić nie mogli, aby posłuchy a straż dzierżeć mieli. A tak naprzód o żołnierzach, które za pieniądze chowają, na które rzeczpospolita nakład czynić ma, od tych najpierwej pocznę, a owszem gdzieby tylko pieniężnymi samymi ludźmi walka miała być wiedziona, co ma być na baczeniu. Gdyż pospolite ruszenie zwykły obyczaj swój ma, i prawem pospolitem to opisano, jako mają ciągnąć, szkód nie działać, i inne potrzebne rzeczy. A wszakoż, iż bez tego podobno nie będzie, iż obecnej obrony zawsze będzie potrzeba, tedy i o tem na dole pisać będę około pospolitego wojennego ruszenia.
Gdyby król jego miłość miał, abo musiał przeciw niektóremu nieprzyjacielowi walkę podnieść, a ludźmi tylko pieniężnymi walczyć, a chociażby też i pospolite ruszenie przy tem być miało: tedy ma u siebie poważyć, rozmyślić, a obaczyć, jako z możnym nieprzyjacialem miałby czynić, abo gdzieby tylko żołnierzmi walczyć chciał, jako wielkim pocztem spodziewałby się iżby za pomocą bożą mógł nieprzyjacielowi odeprzeć, a ten poczet ludzi któryby raczył przyjąć, jakoby długo mógł chować, obaczywszy czas, jakoby się długiej potrzeby spodziewał. I obaczyć jako wielki sumpt na ludzi służebne