Strona:PL J Bartoszewicz Historja literatury polskiej.djvu/79

 a) Jan kronikarz, pisał około końca XIV wieku, dzieje książąt szląskich, szczególniėj od czasu podziału państwa między synów Krzywoustego, był podobno niemcem.
 b) Kleryk z Brzegu (stolica książęca, miasto na Szląsku) spółczesnym był Janowi kronikarzowi, pisał z namowy biskupa wrocławskiego Władysława, który pochodził z Piastów dzielnicy lignickiej; jest to prosty wyciąg z kronik polskich, zbieranina z coraz mniej czystych źródeł. Fakta wypisane ozdabiał potwornemi zmyśleniami. Najwięcej przecież zajmuje się dziejami ksiąząt szląskich aż do czasów króla Ludwika. Wydany razem z Janem kronikarzem u Sommersberga.
 c) Brat Wincenty dominikan, z polecenia Prandoty biskupa krakowskiego i kapituły, pisał około r. 1260 żywot św. Stanisława wtenczas, kiedy się krzątano w Rzymie około jego kanonizacji. Pomagał mu do tego magister Piotr, obadwaj zaś zbierali wiadomości od starca Gietka, który żył przeszło lat sto i wiele im cudów o św. Stanisławie rozpowiadał. Niewytworna tutaj łacina, ale przedmiot w dosyć zajmujący sposób traktowany Głównie z tego źródła czerpali wszyscy następni żywociarze św. Stanisława. Dzieło to wydał Jan Wincenty Bandkie, wraz z kroniką Galla w Warszawie 1824 roku.
 38. Ślady zaginionych dzieł. Były w tymże czasie żywoty różnych świętych narodowych n. p. św. Jadwigi i św. Salomei, nie. znajomych autorów.
 Stanisław z Krakowa dominikan napisał jedną księgę o żywocie św. Jacka, druga zaś o jego cudach. Inny Stanislar teolog franciszkański ułożył życie św. Kunegundy. Dzieła te nie wydane są dotąd.
 Pierwszy biskup pruski Chrystyan rodem pomorzanin, a więc polak, ten sam co poradził księciu mazowieckiemu Konradowi, azeby sprowadził krzyżaków przeciwko prusakom, pożyczył od Jarosława kanonika płockiego starą kronikę kirylicką (S 14), przełożył ją na język łaciński i wiele swego dodawszy, utworzył dzieło pod tytułem: Liber filiorum Belial, księgę synów Beljalowych t. j. pogańskich, dzikich. Dzieło to z wielką stratą dla historji zatracone dzisiaj, znane było jeszcze dwom kronikarzom XVI wieku t. j. Szymonowi Grupau i Łukaszowi Dawidowi. Sta-