Strona:PL Herodot - Dzieje.djvu/145

nędznie głodem mrzeć będą. To zaś wyrażenie się oznacza, że jeżeli kiedy wzbroni się bóg spuszczać im deszcze i posuchą ich uciśnie, głodem wygubieni zostaną Grecy; nie mają bowiem innego środka zyskania wody, jak od samego Zeusa. I to sprawiedliwie jest powiedziane przez Aegypcian na Greków; lecz niechajże i samym Aegypcianom teraz powiem, jak się mają rzeczy u nich. Gdyby, jako już pierwéj rzekłem, zechciała u nich część kraju niżéj Memfis (ta to bowiem jest w podroście) stósunkowo do upłynionego czasu podnieść się w wysokość, czyż zamieszkujący tutaj z Aegypcian nie doznają głodu, jeżeli ani deszcze spadać nie będą, ani rzeka nie będzie w stanie przekroczyć na role? Zaiste dziś bowiem oni z najmniejszym trudem ze wszystkich innych łudzi i reszty Aegypcian zbierają owoc z ziemi, którzy to ani pługiem łamiąc skiby znojów nie mają, ani kopiąc, ani zgoła nic z tego wszystkiego nie robiąc, co około oziminy inni ludzie podejmują; lecz skoro im rzeka dobrowolnie naszedłszy zawilży pola, a zawilżywszy napowrót je opuści, wtenczas każdy swoją niwę obsiawszy wpuszcza na nię świnie, a gdy udeptaném zostanie przez te świnie ziarno, żniwa odtąd wyczekuje, i wykruszywszy zboże znowu świniami, tak je gromadzi do spichlerzy.
 Gdybyśmy chcieli pójść za mniemaniami o Aegypcie Jończyków, którzy twierdzą, że tylko Delta jest Aegyptem, mówiąc że od tak zwanéj strażnicy Perseusza jedna część jego rozciąga się wdłuż morza aż do Taricheów Peluziackich, gdzie jest czterdzieści schoinów, druga zaś od morza w głąb kraju rozlega aż do miasta Kerkazoros, przy którém łamie się Nil na dwa koryta płynąc do Peluzium i Kanobus, i dodając, że reszta krain Aegyptu częścią do Libyi, częścią do Arabii należy; dowiedlibyśmy na tej mowie się opierając, że Aegypcianie dawniéj nie mieli cale kraju. Już bowiem Delta, jako sami powiadają Aegypcianie, a mnie się wydaje, spławioną jest ziemią i że tak rzekę świeżo wynurzoną z morza. Jeżeli tedy nie mieli żadnego kraju, dla czego błaznowali mniemając się być najpierwszymi z ludzi?