Strona:PL Gąsiorowski Wacław - Królobójcy.djvu/352

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

ostatecznie partję Marji Teodorówny, — no, a tem samem i wielkich książąt, którzy pilnie trzymali się Pobiedonoscewa.
Największe wpływy atoli posiadał Włodzimierz a za nim Sergjusz. Pierwszy z wieku i z praw do dziedziczenia po bratanku Michale, a drugi najpierw, z uwagi na osobistą przyjaźń a następnie z uwagi na jeszcze jedno pokrewieństwo z monarchą przez żonę, rodzoną siostrę cesarzowej Aleksandry.
Wpływy te były zgubne, jak się okazało, zgubne dla ludów berła rosyjskiego i zgubne dla tronu. Włodzimierz i Sergjusz byli zawsze skrajnymi reakcjonistami, zawsze drżeli, aby widmo konstytucji nie sprowadziło ich pod arkę praw, aby te prawa przez nich dotąd kute nie zażądały porachunku i od książąt.
Włodzimierz z Sergjuszem, choć zwalczali się — ale postrzegając niebezpieczeństwo, brali się za ręce…
Był jeszcze książę Aleksy, był i dziadek Michał — lecz ci nierównie mniejszą odgrywali rolę — Aleksy zaś stanowczo miał niewielkie uroszczenia, choć naogół stanowił dzielne ogniwo w piątce synów Aleksandra II.
Naród rosyjski nie darmo ułożył z początkowych liter pięciu synów Aleksandra II (Nikołaj, Aleksander, Władimir, Aleksiej i Sergij) odpowiedź na co zasłużyli: — „na was“ — mówią początkowo litery czytane w prostym kierunku, — „sawan“ — powiadają też same litery wspak. Co znaczy „dla was całun“.
Ale cesarz Aleksander II miał jeszcze i szóstego syna, Pawła. Książę Paweł, jako najmłodszy ze stryjów Mikołaja II, możeby nigdy nie wyszedł na widownię, gdyby nie miłość, powzięta do hrabiny Pistolkors, gdyby nie ucieczka z ukochaną za granicę, ślub wbrew woli