System myślowy Marksa i Engelsa jest istotnie, jak wielu słusznie uważa, zakończonym całkowicie poglądem na świat. Zawiera on bowiem nietylko teorję socjologiczną i ekonomiczną, t. j. daje nietylko pogląd na istotę społeczeństwa, na przebieg dziejów ludzkości i na prawa, rządzące tym przebiegiem, na istotę i na mechanizm kapitalizmu, a więc pogląd, że tak powiemy, na część zjawisk świata. Ogarnia on również zagadnienie poznawalności bytu i charakteru naszego poznania, rozpatruje dalej stosunek bytu do świadomości, bada wreszcie prawa rozwoju i stawania się nietylko społeczeństwa, lecz i wszechświata, daje tedy pogląd na świat wogóle.
Obydwie te części systemu myślowego Marksa i Engelsa, część filozoficzna i socjologiczno-ekonomiczna, są wprawdzie niejednakowo opracowane i niejednakowe też zajmują stanowisko w dziejach nauk humanistycznych. Marks i Engels lwią część swej głębokiej analizy i swych rozległych badań naukowych poświęcili rozwinięciu i ugruntowaniu materjalizmu dziejowego i socjalizmu naukowego. Piętrzące się trudności życiowe i nadmiar pracy nie pozwoliły twórcom socjalizmu naukowego dokładniej opracować naszkicowanych zaledwo przez siebie podstaw filozoficznych wspomnianego systemu, aczkolwiek w późniejszych swych pracach i listach niejednokrotnie powracają oni do swych pierwotnych planów filozoficznych. To też punkt ciężkości marksizmu tkwi w jego teorji socjologiczno-ekonomicznej. Posiada on dla myśli naukowej znaczenie epokowe przedewszystkiem dzięki uzasadnieniu nauki o społeczeństwie wogóle, następnie zaś dzięki ugruntowaniu ekonomji społecznej jako nauki w szczególności.
Fakt ten nie zmniejsza jednak zgoła znaczenia poglądów filozoficznych Marksa i Engelsa, będących bardzo waż-
Strona:PL Fryderyk Engels - Ludwik Feuerbach i zmierzch klasycznej filozofji niemieckiej.djvu/3
Wygląd
Ta strona została uwierzytelniona.
PRZEDMOWA TŁUMACZKI.