Strona:PL Feliks Perl - Szkic dziejów PPS.pdf/7

i Warszawie. W Warszawie nastąpiło połączenie organizacji robotniczych pod nazwą P. P. S. (w lutym-marcu 1893 r.). W Warszawie głównymi działaczami byli wówczas Kazimierz Pietkiewicz, Jan Strożecki, Leon Falski. Ale świadomość polityczna nowej organizacji była jeszcze słaba, nowy program przyjęty był dość powierzchownie zwłaszcza przez robotników ze „Związku“, którzy do niedawna wogóle nie chcieli mieć nic do czynienia z polityką. Wystarczało, aby do Warszawy przyjechał z Zurychu Juljan Marchlewski z „protestem“ przeciwko uchwałom paryskim od grupy, skupiającej się w Zurychu dokoła Róży Luksemburg, aby wśród dawnych „związkowców“ wywołać niechęć przeciwko P. P. S. i wkrótce ich od P. P. S. oderwać. Programowi P. P. S. Róża Luksemburg przeciwstawiła dążenie do konstytucji rosyjskiej w ramach Państwa rosyjskiego i zasadę, że każda dzielnica Polski jest „organicznie wcielona“ do państwa zaborczego, że przeto ani o niepodległości, ani o połączeniu dzielnic mowy być nie może.
 Od tego czasu zaczęła się walka między P. P. S. a S. D., przyczem S. D. nigdy nic pozytywnego i twórczego do ruchu robotniczego w Polsce nie wnosiła, ale żyła tylko negacją rewolucyjnych dążeń polskich i głoszeniem, że w imię solidarności z robotnikiem rosyjskim i niemieckim robotnik polski ma się pogodzić — z najazdem! Było to przeniesienie na grunt robotniczy burżuazyjnej ugody.
 „S. D. Królestwa polskiego“, rozbita aresztowaniami, zamarła już w r. 1895, a ożyła nanowo dopiero w 1900 r.
 Tymczasem P. P. S. rozwijała się coraz pomyślniej i stawała się pierwszorzędną siłą polityczną w kraju. Zawdzięczała to następującym czynnikom. Przedewszystkiem — swemu programowi, który oddziaływał zarówno na myśl, jak i na uczucie, dawał robotnikowi polskiemu świadomość polityczną i narodową, formułował wszystkie jego potrzeby i na cały ruch kładł piętno wielkiej walki o wyzwolenie. Ale, stawiając wielkie cele, P. P. S. umiała zarazem nawiązywać do wszystkich codziennych bolączek robotniczych. P. P. S. rozwinęła na wielką skalę agitację robotniczą i stopniowo ogarniała jeden ośrodek robotniczy za drugim, z czasem przeniknęła także na wieś. Polityczno-narodowy program P. P. S. zdobywał jej także liczne sympatje wśród inteligencji. Ważną moralną podporą dla P. P. S. była jej „trójzaborowość“, to jest stałe współdziałanie z bratniemi organizacjami