chwiana u Chrześcijan, i mahometanów. Na górze około Betleem okazują dom Józefa, męża N. M. Panny, są tam dotąd drzewa oliwne, i figowe. Za Betleem są góry, podziwiające swoją wyniosłością, nadają ozdobną postać temu miejscu. Betleem było jakby przedmieściem Jerozolimy, ustroniem wśród gór, w których założył Salomon ogród swój niegdy najozdobniejszy w świecie, nie murem ale górami opasany, oblany wodą, wypływającą ze sławnego źródła de Fonte Signato. Do ogrodu wewnątrz była woda wprowadzona wodociągami, szła do Jeruzalem do sadzawki owczej zwanéj Betsaida. Napełniwszy sadzawkę na doliny się rozléwała. Sadzawka Betsaida była na placu Kościoła Salomonowego, otoczona pięciu krużgankami, zwana była owczą dlatego, że Lewici w niéj umywali bydło na ofiarę przeznaczone. Anioł poruszał w niéj wodę, a kto wtedy do sadzawki wstąpił, uzdrowionym został. Przy téj sadzawce P. Jezus przez 38 lat bezwładnego, cudownie uzdrowił. Wszystkie wodociągi między źródłem za Betleem będącém a Jeruzalem, zostały zniszczone. Przeto wody w sadzawce oddawna już nié ma, i wszelkie jéj poruszenia uzdrawiające ustały, krużganki się obaliły. Ogród Salomonowy zawiérał najrozliczniejsze kwiaty, rośliny wonne, których zapach orzeźwiał ludzi, lub téż od nich omdléwali, i najrozmaitsze owoce. Możemy sobie wyobrazić co to był za ogród króla mędrca, który od mchu az do cedru znał wszystkie rośliny i drzewa, jakie są na kuli ziemskiéj. Zostały jeszcze długo samotnie i dziko rosnące cytryny, pomarańcze, oliwne drzewa, które nakoniec zginęły. Oprócz gór nic już z tego ogrodu nie widzieliśmy. Zostały niespożyte wiekami trzy sadzawki z białych płytów kamiennych, łaźnie zimne Salomonowe ze sławnémi,- dotąd zachowanémi schodami, które do siedzenia i wchodzenia dla kąpiących się służyły. W tych sadzawkach zebrana była woda ze źródła de Fonte signato. Z jednego źródła woda napelniała trzy sadzawki, i sadzawkę owczą przed Kościołem. Przy Betleem trzy sadzawki dotąd zachowane dają wyobra-
