Strona:PL Eustachy Iwanowski-Pielgrzymka do Ziemi Świętej odbyta w roku 1863.djvu/20

karawany do Bejrutu. W Karmelu jedni zostali i odpłynęli okrętem, drudzy konno pojechali. Prezydent Rohan z księdzem i kilku innymi zwiedzali wszędzie klasztory, zakłady miłosierdzia, szpitale. PP. Lasserre, Espinasse ani tam nogą nie weszli, niecierpliwili się i przysyłali, wzywając do wyjazdu w sposób dość przykry. Smutny mi się obraz Francyi przedstawił, i bolesne przeczucie, które się, niestety, sprawdziło.
 Poznałem bliżéj Francuzów legitymistów, którzy pomimo wad wspólnych wszystkim Francuzom, nie są skalani egoizmem, chciwością, uzwierzęceniem, najpełniejszą bezbożnością, jak inni; partya legitymistów moralnie jest najzacniejsza, ludzie zasad, mają szczére przywiązanie do prawego króla, ochotę do wsparcia bliźniego, i wiele jeszcze przymiotów, a jednak tak łatwi są do sporu, do niejedności, do rozerwania się. Francuzów niepodobna nie ganić i nie uboléwać poznawszy bliżéj, ale należy ich kochać i wierzyć, że staną na czele jako najpiérwszy z narodów.
 Karawana wszędzie była przyjmowana ze czcią i uszanowaniem. Basza w jedném miejscu na jéj spotkanie wychodził, zgromadzenia zakonne spotykały, posyłając po dwóch księży; patryarcha jerozolimski wysłał swego wikaryusza, a konsul straż honorową. Był to czas największego znaczenia Francyi na Wschodzie w Turcyi; konsul francuski największéj używał powagi po wojnie krymskiéj. W kościołach katolickich zawsze był na uroczystościach przytomnym. W Niedzielę Palmową osobną dla siebie miał honorową palmę. W kościołach śpiéwano „Salvum fac Imperatorem Napoleonum“, jakby był panującym cesarz francuski. Główny protektorat wszystkich katolików należał do Francyi. Turcya od wieków zawsze zagrożoną była od Rosyi, jéj się najsilniéj lękała, a Francya ją broniła, największą cześć okazywano przeto dla Francyi. Francya, ponieważ legalnie miała prawa jako protektorka katolików, przeto dla spełnienia swéj misyi, dla utrzymania wpływu, zawsze występowała śmiało w obronie katolicyzmu, a Turcya najszczególniejszą opiekę