ściołem, Unija, coraz się rozwija, powiększa na Wschodzie zbawiennym wpływem, pracą księży Jezuitów. Zajęci różnorodnemi pracami około misyi, szkół, wydawania ksiąg licznych; dla odprawowania solennych mszy św., śpiewanych wotyw, sumy, mają zamówionych księży wschodniego obrządku. W kościołach księży Jezuitów przeto nieustannie się odprawia liturgija wschodnia, która zgromadza ludzi tego obrządku. Dla okazalszego nabożeństwa wszyscy nawet liczniej się zbierają jak do własnych cerkwi. Księża Jezuici gościnnie i wspaniale przyjmują patryarchów, którzy na celebry wezwani świąt uroczystych, jeżdżą ochotnie do ich kościorów. Patryarchowie: Maronicki, Ormiański, Grecki, święcą kapłanów u Jezuitów, czego bardzo pragną księża młodzi, bo tu usposobili się do kapłaństwa. Święcenie księży jest wielką uroczystością na Libanie. Zbiera się bardzo wiele księży i ludu, których najgościnniej podejmują księża Jezuici. Gościnność jest głównym przymiotem, i koniecznym życia warunkiem na Wschodzie. Często drogi są niebezpieczne, zdarzają się napady, takich hotelów jak są w Europie dotąd nie ma; przy upałach, ciągłych epidemijach potrzebne są orzeźwiające napoje. Klasztor miejsce domu gościnnego zastępuje. Klasztory księży Jezuitów są otwarte we dnie i w nocy dla przechodniów i pielgrzymów, i dla miejscowej ludności. Karmią wszystkich przychodniów, u siebie ich mieszczą, rozdają chorym bezpłatnie lekarstwa, a w dnie uroczyste, we święta zgromadzają się do kościoła, a potém dla zabawy. Księża Jezuici noszą ubiór księży wschodnich, mówią wybornie po arabsku, są istotnymi dobroczyńcami, opiekupami duchownymi, ojcami całego Libanu. Nie mieszają się, jak ich niesłusznie oskarzają, do interesów i spraw politycznych. Dowodem tego, że nowy naczelnik Libanu Daud-Basza pełen był dla nich uprzejmości, zwiedzał ich klasztory i świetnie był przyjmowanym. Tu dopiero w Syryi, w Libanie, gdzie księża Jezuici są zupełnie wolni od najrozliczniejszych prześladowań, którym ule-
