Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/981

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

zawartej z hr. Artois ugody. Połączenie Belgii z Hollandyją r. 1815 pomyślnie wpłynęło na handel i bogactwa Antwerpii, której losy rewolucyja z r. 1830 zjednoczyła nareszcie z Belgiją. Gdy stronnictwo rewolucyjne owładnęło miasto: kommendant jego, generał Chassée (ob.) cofnął się do cytadelli i rozpoczął bombardowanie, które znaczne zrządziło szkody. Większe jeszcze niebezpieczeństwo zagroziło miastu, gdy r. 1832 Francyja i Anglija, dla spełnienia warunków konferencyi londyńskiej, postanowiły wymódz przemocą oddanie cytadelli Belgijczykom. Armija francuzka w liczbie 50, 000, pod dowództwem marszałka Gérard (ob.) stanęła przed warownia, bronioną przez 6.000 Hollendrów pod generałem Chassee. Przykopy otworzono 29 Listopada, a 23 Grudnia po zburzeniu całej prawie cytadelli, kommendant jej zmuszony był kapitulować. Ponieważ król hollenderski kapitulacyi tej nie zatwierdził, generał Chassée przeto z załogą zmuszony był poddać się Francuzom, jako jeniec wojenny; cytadellę i miasto 30 Grudnia oddano Belgijczykom. Pod panowaniem belgijskiem Antwerpija nie odzyskała jeszcze dawnej swej świetności, handel bowiem jaki dawniej prowadziła z kolonijami hollenderskiemi zwrócił się na Amsterdam i Rotterdam; powoli jednak przemysł jej i handel zaczynają dźwigać się z upadku.

Antyabolicyjoniści, stronnictwo w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, sprzeciwiające się wyzwoleniu murzynów niewolników (ob. Abolicyjoniści). Antyabolicyjoniści główny punkt oparcia, bo znaczną większość liczebną mają w Stanach Południowych, przeważnie rolniczych, oraz tam, gdzie jak np. w Luizyjanie używane jest gospodarstwo tak zwane plantatorskie.

Antybachiczny wiersz, odwrotny bachiczny (ob.), miara trójzgłoskowa, złożona z dwóch syllab długich i jednej krótkiej:.

Antychlor. Tak nazywają rozmaite ciała, służące do zabrania chloru, uwięzionego w ciałach nim bielonych, mogącego osłabiać moc ich włókien, (ob. Bielenie).

Antychrezys, wyrażenie dawnego prawa greckiego i rzymskiego, to samo co użytkowanie z zastawu; ztąd Kontrakt antychretyczny (factum antichreticum), znaczy układ, mocą którego dłużnik dozwala swemu wierzycielowi zamiast prowizji użytkować z przedmiotu zastawionego, bez którego to wyraźnego zezwolenia wierzycielowi użytkować zeń nie wolno.

Antychryst. Pismo święte przepowiada, że zanim Religija Chrystusowa zupełne na ziemi odniesie zwycięztwo, powstanie mąż potężny, a zawzięty wróg chrześcijaństwa, który wszelkie siły i zasoby owładniętych przez siebie narodów, zwróci do stanowczej przeciwko dziełu Chrystusowemu walki. Wielkie poczyniwszy w Kościele Bożym spustoszenia, upadnie nareszcie panowanie jego, a tryjumf chrześcijaństwa tém widoczniejszym się stanie. Nazwa Antychryst, z greckiego języka przyjęta, oznacza po polsku: „Przeciw-Chrystus,” ponieważ on siebie, zamiast Chrystusa, zbawicielem świata ogłosi.  X. V. S.  — Znaki przyszłego Antychrysta, według ś. Pawła (II. Tessalon. II, 4, 8 — 12) są, że będzie on człowiek grzechu, syn zatracenia, sprzeciwi się wszystkim i samemu Bogu, wyniesie się nad to wszystko co Bogiem zowią, lub za Boga chwalą: będzie siedział jako Bóg w kościele Bożym, to jest w kościele Jerozolimskim, udawając się żydom za Messyjasza, jak świeci Doktorowie Kościoła zgodnie wykładają. Przyjdzie zaś niedługo przed powtórném przyjściem Jezusa Chrystusa, a przyjdzie otoczony potęgą szatańską, z wszelaką mocą, znakami i cudami kłamliwemi i z wszelkiém zwiedzeniem nieprawości w tych którzy giną, przeto iż miłości prawdy nieprzyjęli, aby byli zbawieni. Dla tego pośle im Bóg skuteczność oszukania, aby wierzyli kłamstwu: iżby byli osądzeni wszyscy, którzy niewie-