Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/931

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Annales, Annały ob. Kronika, Roczniki.

Annalista, pisarz rocznych dziejów, kronikarz.

Annalista Franciszkan, rozpoczyna dzieje polski od 913 r., często mylnie opowiedziane, jednak obejmują wiele wypadków, a miedzy niemi o urodzajach, zjawiskach i dziwach, dużo o kapitułach zakonu franciszkańskiego i kanonizazyi świętych tego zakonu, z czego wniesiono, że Annalista był Franciszkanem, jeśli nie w Krakowie, to gdzieś w Małej Polsce piszący. Doprowadził swą kronikę po rok 1340; później do 1426 są dorywkowo z dużemi przerwami zapisywane wypadki.

Annalista krakowski, objął lata od Dąbrówki do roku 1135; pod tytułem: Recapitulatur brevius cronica polonorum (w zbiorze Sommersberga tom II f. 79). Zdaje się że to jest tylko wyciąg krótki z kroniki czyli annałów. Nazwany przez J. Lelewela annalista krakowskim, ponieważ wyłącznie okolice Krakowa ma na oku.

Annalista gnieźnieński, (ob. Janek z Czarnkowa).

Annalista polski, zaczyna od Dąbrówki a kończy historyję na r. 1247. Podaje nie wiele wypadków, ale tylko rok ostatni ma kilka zdarzeń obszerniej opowiedzianych.

Annalista kujawski, poczyna dzieje polski od 1249 — 1309 r., gdzie powtarza słowa z roczników Boguchwała. Od roku 1270 szczególniej zajmuje się kujawskiemi sprawami, jakby o wielkopolskich i poznańskich zapomniał, i dla tego nazwano go kujawskim.

Annalista sandomierski, zaczyna od 913 a kończy dzieje polskie na 1430 roku; po nim nieznany kopista przepisawszy jego historyją z niektóremi odmianami i błędami, dociągnął do r. 1464 pod tytułem: Gesta cronicalia. Te dzieje ciągnął do 1512 r. annalista trzemeszeński. Pierwszy to jest sandomierski lak nazwany, że się sandomierskiemi sprawami zajmuje, pisze o wielu latach z żywotów z Galla z legend i z poprzednich annałów. Trzemeszeński zaś, z początku idzie za Mateuszem, potém trzyma się Galla lub innych przed nim piszących.

Annały ob. Annales.

Annapolis, nazwisko dwóch miast Ameryki Północnej. Pierwsze w posiadłościach angielskich, leży nad zatoką Fundy w Nowej Szkocyi i liczy około 1, 200 mieszkańców. Aż do r. 1710 zostawało ono pod panowaniem Francuzów i nosiło nazwę Port-Royal, przeszedłszy zaś w ręce Anglików przybrało miano Annapolis, na cześć królowej Anny. Rzeka tegoż nazwiska, wpadająca do zatoki pędem bardzo bystrym, czyni port niebezpiecznym dla ciężko ładownych okrętów. — Drugie wznosi się na półwyspie, przy ujściu rzeki Severn do zatoki Chesapcake i jest stolicą Stanu Maryland. Zbudowane nieregularnie, liczy dziś około 3, 000 mieszkańców, posiada teatr, giełdę i okazały ratusz, jedne z największych budowli lego rodzaju w części południowej Stanów Zjednoczonych.

Annasz, syn Setha, najwyższy kapłan żydowski. Piastował ten urząd lal jedenaście; a złożywszy go, zachował tytuł jego i miał czynny udział w sprawach publicznych. Pojmanego w ogrodzie oliwnym Jezusa Chrystusa przywiedziono naprzód do Annasza, a od niego do Kaifasza, jego zięcia, najwyższego kapłana roku onego, (ś. Jan, 18, 13 — 24). Niektórzy przypuszczają, że Annasz i Kaifasz, jednocześnie oba sprawowali obowiązki najwyższego kapłana. — Przysłowie „Odsyłać od Annasza do Kaifasza,“ znaczy niepotrzebnie kogo wodzić od jednej osoby do drugiej, mianowicie w sprawach sądowych.