Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/787

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

doskonalsze i najsławniejsze lego rodzaju utwory są Vaucançon’a, a mianowicie jego fletrowersista i dobosz flotrowersista. Pierwszy androidy ukończył 1736, a wystawił na widok publiczny 1738 r. w Paryżu. Okazał tutaj Vaucancon niemałą zręczność i wielką naukę, skoro akademija nauk, mając sobie poleconem zbadanie utworu, oświadczyła, że android-fletrowersista wykonywał kilka sztuk, przyczém ruchy jego były zupełnie zgodne z ruchami biegłego artysty, też same sztuki wykonywającego, że naśladowania działań i środków natury żywej Vaucançon dokonał ze ścisłością trudną do uwierzenia. W r. 1741 Yaucanęon przedstawił publiczności dobosza grającego na fleciku i to dało mu poznać, że gra na fleciku jest najuciążliwsza dla piersi. Chcący obeznać się z androidami Vaucançon’a znajdą szczegółową wiadomość w Encyclopédie méthodique, dział: Mathématiques, pod artykułami: androide i automate. Baron Wolfgang de Kempelen zdaje się naśladował Vaucanęon’a i zbudował android grający w szachy, który był wystawiony na widok publiczny w Anglii, a ztąd zakupiony został przez Fryderyka Wielkiego, rozebrany i przechowywany w ukryciu w Berlinie. Napoleon I po zajęciu Berlina polecił złożyć android i z nim grywał w szachy. Długo niepojmowano jakim sposobem android ten ruchy wykonywał, później dopiero przekonano się, że człowiek ukryty w stole szachownicy za pomocą sprężyn wprawiał w ruch automat. Szwajcar Drose z synem budowali androidy, które mogły pisać, rysować, grać na fortepianie i t. p. Zasługuje także na uwagę automat mujący postać wazy ofiarowany Napoleonowi I przez Frisarda, który za dotknięciem, zamieniał się na drzewo palmowe, pod którem siedziała pasterka piorąca wełnę, pasły się kozy, ptaki śpiewały i pies szczekał. W ostatnich czasach zwrócił na siebie uwagę android zbudowany przez p. Cote, który wykonywał na fortepianie aryje zachwycające.

Androkles, syn bożka wiatrów Eola i Cyany, wraz z Feremonem władał nad częścią Sycylii, położoną między cieśniną, a przylądkiem Lilybeum. — Androkles, mówca ateński, główny wróg Alcybijadesa, po jego wygnaniu naczelnik demokratów; został zamordowany przez stronnictwo oligarchiczne.

Androklus, syn króla ateńskiego, Kodrusa; Jończyków poprowadził do Azyi Mniejszej, założył miasto Efez i zdobył wyspę Samos. — Androklus, niewolnik jednego z prokonsulów rzymskich w Afryce, za panowania cesarza Kaliguli, ’ciemiężony przez swego pana zbiegł do pustyni i schronił się do jaskini lwa. Wieczorem lew wraca, ale kulawy, i łapę swoją z jękiem boleści kładzie na kolanach przelęknionego Androklusa. Ten wnet w łapie dostrzega ostry kolec cierniowy, który wydobywszy zawiązuje ranę. Odtąd wdzięczny lew lekarza swojego zaopatruje w żywność i długo z nim przestaje w blizkiej poufałości; nareszcie Androklus, znudziwszy sobie jednostajne życie, wydala się potajemnie z jaskini, lecz wkrótce wpada w ręce dawnego swego pana. Odstawiony do Rzymu, jako zbiegły niewolnik skazany zostaje na walkę z lwem w czasie publicznego igrzyska; ku wielkiemu atoli zdziwieniu widzów, zwierz przed chwilą pełen wściekłości, na widok Androklusa z pieszczotami kładzie się u stóp jego, a niewolnik z rozrzewnieniem ściska go i całuje. Na żądanie ludu obdarzony wolnością i lwem, Androklus zwiedził wszystkie prowincyję, wybawiciela swojego pokazując za pieniądze.

Androlity (z greckiego andros mężczyzna, lithos kamień). W dawnej nauce o skamieniałościach, tak nazywano skamieniałe kości, które uważano za należące do człowieka. Nauka paleontologii później dowiodła, że kości ludzkie w stanie skamieniałym nie znajdują sie.

Andromacha, córka Eetiona, króla Teb w Cylicyi i żona Hektora, jedna z najszlachetniejszych postaci w kreacyjach Homera. W dzieciństwie jeszcze straciła