Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/785

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

przemawiające za konstytucyją angielską: O centralizacyi i decentralizacyi w Austryi.

Andrieux (Franciszek Wilhelm), dobry komedyjopisarz francuzki, urodził się w Melun 1759 r., podczas rewolucyi będąc adwokatem, odznaczył się zapałem dla wolności i w 1798 r. z departamentu Sekwany wybrany na reprezentanta do zgromadzenia ustawodawczego, gdzie mowami i projektami o urządzeniu szkół elementarnych, o swobodzie prassy i o zamordowaniu posłów w Rastadt powszechną zwrócił na siebie uwagę. Jednocześnie dał się poznać jako autor ulubionych komedyi, jak np.: Les étourdis (1787). Po 18 Brumaire został trybunem, w 1800 r. sekretarzem, a wkrótce potém prezesem trybunału. Bonaparte, którego planom nie sprzyjał, usunął go z tych posad, po czém Andrieux zupełnie poświęcił się literaturze i zawodowi professora w szkole politechnicznej i w College de France. Ludwik XVIII przypuścił go do akademii, której w 1829 zostawszy dożywotnim sekretarzem, czynnie zajmował się opracowaniem Dykcyjonarza akademii. Andrieux był jednym z żałożycieli pisma p. t.: Dé cades philosophiques et litéraires, które wychodziły od 1794 do 1807 roku, zostawił również dość znaczną ilość sztuk dramatycznych, z których najlepszemi są komedyje: Moliere avec ses amis i Le vieux fat, oraz tragedyja Brutus, przedstawiona w 1830 r. Jego prelekcyje estetyczne drukowane są p. t.: La philosophie des belles lettres. Andrieux umarł w 1833 roku. — Andrieux (Bertrand), sławny medalier mennicy paryzkiej, urodził się 1761 r. w Bordeaux, jest autorem prawie wszystkich medali, wybitych w ciągu ostatnich lat 40, na pamiątkę najważniejszych wypadków współczesnych. Andrieux słusznie uchodzi za wskrzesiciela sztuki medalierskiej w nowszych czasach; czystość i prawda jego rysunku są niezrównane. Najcelniejszym jego dziełem jest medal na przejście Napoleona przez górę ś. Bernarda, równie dla popiersia, jako też szczególnie dla płaskorzeźby, wyobrażającej bitwę z niezliczonemi figurami; przewyższa on wszystko, cokolwiek w tym rodzaju widzieć można na podobnych utworach. Niemniej znakomitemi są medale: na przywrócenie posągu Henryka IV, na małżeństwo Napoleona z arcyksiężniczką Maryją Ludwiką, na bitwy pod Marengo, pod Jena, Austerlitz i t. d.

Andrieux (Emil), lekarz francuzki, urodzony w Paryżu 1797 roku, tamże się kształcił i został doktorem medycyny 1820 r. Wkrótce potém otworzył kurs o przedmiocie w owym czasie nowym, to jest: o zastosowaniu elektryczności i galwanizmu w medycynie; w tymże czasie pracował nadto nad oftalmologiją i starał się o ułatwienie poznania tej nauki, ku czemu wynalazł oko sztuczne, nazwane przez niego ophthalmo-monstre. Te zasługi zjednały mu miejsce lekarza naczelnego w szpitalu ociemniałych, zwanym Quinze-Vingts. Andrieux wydał: Memoire sur l’application methodique du galeanisme au traitement des maladies 1824; De 1’emploi du galvanisme dans le traitement de la gastrite chronique 1835; Memoire sur l’ ophthal mophantome 1840; prócz tego wiele artykułów o zastosowaniu galwanizmu w terapeutyce zamieszczał w rozmaitych dziennikach lekarskich.

Andriskus. pretendent do tronu macedońskiego, znany pod imieniem Pseudo-Filipa, syn rzemieślnika w Adramyttium w Myzyi, utrzymywał, iż jest synem króla Perseusza, strąconego z tronu przez Rzymian, jakoż udało mu się w Tracyi zebrać wojsko, na czele którego wtargnął do Macedonii, przez Rzymian podzielonej na zależne od nich cztery rzeczypospolite, i przy ogólnem niezadowoleniu, jakie tu wywoływała władza Rzymian, rychło licznych znalazł sobie stronników. Wprawdzie pokonał go Demetryjusz Soter i odstawił do Rzymu; wkrótce