Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/774

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

ranów przez Trazybula. Pomimo starania nie udało mu się już znowu uzyskać łaski ludu; owszem oskarżony za dawniejsze zbrodnie, zaledwie tylko wysileniem wymowy potrafił uwolnić się od kary, chociaż i potém, nie czując się bezpiecznym, nie powrócił już do Aten z Lacedemony, gdzie czasowo przebywając umarł 390 r. Z mów jego doszło nas tylko cztery, odznaczających się prostotą i wdziękiem, a niezmiernie ważnych dla ówczesnej historyi: Przeciwko Alcybijadesowi; — O moim powrocie; — O tajemnicach i O pokoju z Lacedemończykami. Najlepsze ich edycyje wydali: Aldus (Wenecyja, 1513), Stephanus (1575), Reiske (Lipsk, 1771) i Becker (Quedlinburg, 1832).

Andoga, rzeka, wpadająca do Szeksny i przepływająca przez gubermję Nowogrodzką. Spławia się na niej wiosną budulec i drzewo opałowe, żelazo i dziegieć.

Andoma, jedna z rzek wpadających w jezioro Onega, w powiecie Wytegorskim, gubernii Ołoneckiej; o mil 2 od ujścia rzeka ta jest żeglowną dla małych statków, na których spuszczają wapno i białą glinkę garncarską do Sroczego pola.

Andorosso, obwód grecki w Morei, w eparchii Messeńskiej, nad odnogą Koron, między rzekami Sperinaca (Pamerus) i Dżidżiori (Bias), obejmuje 87 wsi i miasto tegoż nazwiska, nad górą Hagios Vasalis, siedlisko biskupa, w pobliżu którego jest wioska Mauromathi, starożytna Messena.

Andorra, górzysta kotlina wschodnich Pirenejów, położona między departamentami francuzkiemi Arriege i Kataloniją, przerżnięta rzekę Balirą, która tocząc się przez wąwozy południowe, od tej strony czyni ją nieprzystępną. Dolina cała stanowi odrębnie uorganizowaną rzeczpospolitą, mającą 9 mil □ rozległości i 18, 000 mieszkańców. Gęste jej lasy dostarczają podostatkiem drzewa, bujne pastwiska sprzyjają hodowli bydła, a niżej położone tarasy uprawie wina i drzew owocowych; łona gór zawierają bogate kopalnie żelaza i gorące źródła mineralne; rolnictwo tylko nie wystarcza na potrzeby mieszkańców i dla tego pewną ilość zboża sprowadza się corocznie z Francyi. Już Karol Wielki uznał Andorre za kraj neutralny i jako taki uważają go dotąd Francyja i Hiszpanija, z warunkiem tylko prawa protektoratu dla pierwszego z wymienionych mocarstw, oraz opłacania obojgu małego czynszu rocznego. Organizacyja polityczna rzeczypospolitej polega na systemie nieograniczonych wyborów. Administracyja kraju powierzoną jest radzie złożonej z 24 członków, która z grona swego obiera syndyka dożywotniego do kierowania sprawami zewnętrznemi, i konsulów do zarządu wewnętrznego. Sądowaictwo niezmiernie jest proste, a wymiar sprawiedliwości zostaje w ręku dwóch urzędników (viguiers), z których jednego mianuje Francyja/drugiego biskup w Urgiel. Najwyższą instancyją jest sąd kassacyjny w Paryżu lub kollegijum biskupie. Sprawy kryminalne rozstrzyga bez apellacyi sąd złożony z obu viguierów, starszego sędziego, adwokata, notaryjusza i dwóch członków rady. Dochody kraju mają swe źródło w wydzierżawianiu własności gminnych, oraz w niewielkich podatkach osobistych i gruntowych. Budżet wydatkowy składa się z kilkunastu tylko pozycyj, obejmujących koszta utrzymania gmachów publicznych, biura rady i pensyje kilku pomniejszych urzędników, wyższe bowiem posady sprawowane są bezpłatnie. Mieszkańcy Andorry odznaczają się prostotą obyczajów i duchem wojowniczym; każdy mężczyzna od lat 16 do 60 z obowiązku jest żołnierzem. Każda gmina mianuje jednego kapitana i dwóch poruczników. Stolica kraju miasto Andorra, leży nad rzeką Balirą i liczy około 2, 000 mieszkańców.

Andover, miasto w hrabstwie angielskiém Hampshire, liczące 5, 000 mieszkańców, którzy po większej części utrzymują się z handlu drzewem i z rękodzieł jedwabnych. — Andover, miasto w północno-amerykańskim Stanie Massachusetts,