Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/218

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Meneniusz Agryppa wysłany do nich od senatu, nakłonił ich znaną bajką o żołądku, przeciw któremu zbuntowały się jakoby inne członki, do zaniechania zamiaru założenia oddzielnej osady, bez patrycyjuszów. Pomimo wysokiej czci, jakiej powszechnie używał, umarł w lakiem ubóstwie, że go kosztem publicznym musiano pochować.

Agryppa (Marcus Vipsanius), urodził się w 63 r. umarł w 12 r. przed Chrystusem: plebejusz z rodu, doszedłszy do najwyższych godności w państwie rzymskiém, ożenił się najprzód z Marcella siostrzenicą Oktawijana Augusta, a potem z Julją, córką tegoż monarchy. Agryppa był dowódzcą floty w bitwie pod Actium i nie mało się przyczynił do ustalenia potęgi Oktawijana, który w nim znalazł przyjaciela, wodza i doradcę. Rzym zawdzięcza mu zbudowanie panteonu i wodociągów.

Agryppa I Herod, wnuk Heroda Wielkiego, syn Arystobula, spędził młodość swoją w Rzymie, a była to młodość burzliwa. Wychowywany wraz z późniejszym cesarzem rzymskim Klaudyjuszem, oddawszy się rozpuście, gdy zmarnotrawił dostatki które posiadał, naciskany od wierzycieli uciekł do Idumei. Tułając się po różnych krajach, za staraniem żony swej Kypros, wrócił do Rzymu, a zyskawszy względy cesarza Tyberyjusza, miał sobie powierzony nadzór nad jego synowcem Kaligulą, który jak tylko został władcą państwa rzymskiego, obdarzył Agryppę: Retaneą, Trachonitis, Auranitis i Tetrarchiją Lizynijasza, z tytułem królewskim. Herod przybył do posiadłości swoich r. 790 od zał. Rz. i umiał działać tak zręcznie, iż zagarnął Tetrarchiję Antyppy, to jest Galileę i Pereę. Cesarz Klaudyjusz przychylny także Agryppie, obdarzył go Samaryją i Judea. Chciwy względów ludu żydowskiego, rozkazał r. 44 po Chr,, ściąć apostoła Jakóba, brata Jana, i uwięzić Piotra. Wedle Dziejów apostolskich i Starożytności Józefa, podczas igrzysk wyprawianych na cześć imperatora rzymskiego, w chwili, gdy lud oddawał mu cześć boską, dotknięty nagle chorobą robaków, w kilka dni umarł. (Dzieje Apostolskie, 12 rozdz.). — Agryppa II Herod, syn Agryppy I, nie odziedziczył po ojcu państwa, które zamienione zostało w prowincyję rzymską; lecz otrzymał od cesarza Klaudyjusza małe księstwo Chalcys, wraz z nadzorem nad świątynią jerozolimską i prawem wybierania kapłanów najwyższych. Później obdarzony został Tetrarchiją Filippa i Lizynijasza, oraz tytułem królewskim. Widząc wzburzenie, jakie wywołały w ludzie żydowskim uciski wielkorządzców rzymskich, starał się uspokoić umysły izraelitów; lecz gdy nie mógł tego dopiąć, a powstanie ogólne wybuchło, połączył się z Rzymianami, i zapomniawszy o przeszłości swych pradziadów, walczył pod orłami Tytusa, zdobywcy Jerozolimy. Ostatni potomek domu Herodowego, umarł mając lat 70, trzeciego roku panowania Trajana. X. L. O.

Agryppa Nettesheim (Henryk, Kornelijusz), błędny rycerz, teolog, doktór i magik, należy do owych dziwnych osobistości, które ruchliwością charakteru, zdolnościami i niezwykłym poglądem na świat, odznaczają się dobitnie od ogółu, a mimo to jednak noszą na sobie wyraźne ślady ułomności i błędów epoki, w której żyli. Urodzony w Kolonii r. 1487, uczył się najprzód tamże, a następnie w Paryżu, medycyny i prawa. Roku 1507 wrócił do rodzinnego miasta swego; niedługo zaś potem wszedł w służbę króla francuzkiego, a porzuciwszy takową, udał się na dwór,Małgorzaty, regentki Niderlandów. Oskarżony przed nią jako kabalista i magik, uciekł do Anglii. R. 1512 pasowany na rycerza, walczy/ przeciw Wenecyi pod chorągwią cesarską, a następnie powołany na członka synodu pizańskiego, zjednał sobie względy stolicy apostolskiej. Przebiegłszy Lombardyję i Szwajcaryję r. 1515, wystąpił w Pawii jako nauczyciel teologii i magii, a r.