Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/205

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

chciało się czasem, teraz poszukiwać na księżnie swojej krzywdy. Agnieszka bawiąc się na dworze swojego bratanka króla Henryka, chciała się najprzód uwolnić od klątwy i w tym celu wymogła poselstwo do Rzymu ze skargami na biskupów polskich, że pomogli do wygnania Władysława, z proźbą o zdjęcie klątwy. Konrad cesarz, ojciec Henryka, odjeżdżając na wojnę świętą do Azyi, również opiekę nad Agnieszką zdał na Gwidona kanclerza rzymskiego. Ale gdy papież obiecał dopiero słać legata do Polski, tymczasem Władysław z żoną w Niemczech przemieszkiwał. Niedoczekawszy się tryumfalnego powrotu, do którego tak tęskniła, umarła Agnieszka trzeciego roku wygnania swego; pochowana, jak pisze Bogufał, w Aldemborgu. Zostawiła trzech synów: Bolesława Wysokiego, Mieczysława i Konrada Laskonogiego. Śmierć ta nastąpiła około r. 1153. Jul. B.

Agnieszka, księżniczka szlązka, córka Henryka II na Wrocławiu panującego, co poległ przeciw Tatarom pod Lignicą w r. 1241. Była ksienią trzebnicką. Była i ciotka jej rodzona Agnieszka, córka Henryka Brodatego, a siostra Henryka II mniszką, tylko niewiadomo gdzie z siostrą swoją Zofiją Jul. B.

Agnieszka, córka Bolesława II książęcia Zembickiego czyli Munsterbergskiego. Wspomina o niej Długosz.

Agnieszka, córka Bolesława II Łysego, książęcia Lignickiego, zwanego Rogatką, w 1278 roku zmarłego i Jadwigi hrabianki Anhaltyńskiej, poślubioną została Ulrykowi IV hrabiemu Wirtemberskiemu. Jul. B.

Agnieszka, pierwsza towarzyszka świętej Kunegundy, zgromadzenia panien w klasztorze Sandeckim, odznaczyła się wielką świątobliwością: po śmierci przy jej grobie pochowana.

Agnieszka, hrabina Orlamünde, o której jest podanie, że podziśdzień jeszcze pod postacią Białej Damy (ob.) zwiastuje rodzinie panującej w Prusach ważne wypadki, domu tego dotyczyć mające. Pochodziła z książęcego rodu Meran, wygasłego r. 1248, i zaślubioną była hrabiemu Ottonowi Orlamünde, któremu powiła dwoje dzieci. Gdy po śmierci jej męża, r. 1293, zapłonęła miłością dla Alberta Pięknego, burgrabi Norymbergskiego, sądząc, że tylko dzieci jej stoją na przeszkodzie upragnionemu małżeństwu, sama je zamordowała; lecz opuszczona za taką zbrodnię przez Alberta, umarła w więzieniu w Hoff w Bawaryi.

Agnieszka Sorel, kochanka Karola VII króla Francyi; urodzona 1409 roku w Fromenteau, w Turenii, słynęła równie rozumem jak pięknością; w roku 1434 w orszaku księżnej d’Anjou, Izabelli Lotaryngskiej, po raz pierwszy ukazała się na dworze francuzkim i wnet ujęła sobie serce króla, który dla zatrzymania jej przy sobie, mianował ją damą honorową królowej. Miłosny ich związek przez długi czas pozostawał w ukryciu, gdy jednak Karol, pod naciskiem wzrastającej coraz potęgi Anglików, posiadających już podówczas połowę Francyi, jakkolwiek z natury odważny, ale niedość energiczny, popadł w najzupełniejsze odrętwienie, Agnieszka Sorel przypominała mu obowiązki królewskie i zmusiła go do sprężystszego działania. Powodzenie, z jakiem król zerwał się podówczas do walki, wsparty zwłaszcza cudownym wpływem Dziewicy Orleańskiej, podniosło jeszcze w jego oczach wartość Agnieszki Sorel, która wszelako nie nadużywała nigdy łaski monarszej, owszem, roku 1142 opuściła dwór i usunęła się do Loches, ciągłe przecież z królem utrzymując stosunki przyjaźni. Karol VII darował jej hrabstwo Penthievre i liczne zamki, między innemi zamek Beaute, zkąd nazwała się: dame de Beaute, panią piękności. W 1449 r. na wezwanie królowej powróciła do dworu, a wkrótce potöm nagła jej śmierć wywołała podejrzenie, że została otrutą, najprawdopodobniej przez Delfina, późniejszego Ludwika XI. Agnieszka Sorel zostawiła królowi trzy córki, które przez niego przyznane, wyposażone zostały kosztem korony.