nie mogą: jakoż w najnowszej filozofii ważna ta kwestyja, jak tyle innych, w sposób zadowalający nie jest jeszcze rozwiązaną. F. H. L.
Agaton, Ateńczyk, współczesny Platona i Eurypidesa oraz ich przyjaciel, sławny ze swej piękności, bogactw, wykwintnych obyczajów i talentu poetyckiego. Pisał tragedyje, które przemijające miały powodzenie, za które nawet uwieńczony został na igrzyskach olympijskich. Z tej okoliczności swym przyjaciołom biesiadę sutą wyprawił, która posłużyła Platonowi za osnowę do rozmowy jego p. t.: Symposion (uczta). Wieland, poeta niemiecki, uczynił Agatona bohaterem filozoficznego romansu, znanego u nas w przekładzie pod tymże tytułem.
Agaton (święty), papież, przezwany Cudotwórcą, Thauinaturgus, wstąpił na tron r. 679, po Domnusie. Na sobór powszechny, zwołany w Konstantynopolu przeciw Monotelitom, w skutku żądania cesarza Konstantyna Pogonata, wysłał legatów swoich, i tu ogłoszono dogmat o dwojakiej naturze i dwojakiej woli w Jezusie Chrystusie, jednej boskiej, drugiej ludzkiej. Agaton wyjednał u cesarza uchylenie daniny 300 solidów, posyłanej do Konstantynopola po każdym nowym wyborze papieża. Umarł roku 682, dnia 10 Stycznia, którego Kościół święci jego pamiątkę.
Agatyrsowie, naród scytyjski, który podług Herodota mieszkał w dzisiejszej ziemi siedmiogrodzkiej, nad rzeką Marasz, podług Plinijusza zaś, jak świadczy Naruszewicz, w krajach zadnieprskich. Miał to być lud dosyć ukształcony, łagodny i szanujący świętość małżeństwa; religija jego przedstawiała ślady buddyzmu (ob).
Agawa. Agave. Należy do rodziny Ananasowych (Bromeliaceae) Juss. Sześciopręcikowe, jednosłupkowe Linn. Kielich kolorowy, rurkowato-lejkowaty, o sześciu równych działkach przy nasadzie z guzikiem owocowym zrosłych; pręcików 6, na kielichu osadzonych i od niego dłuższych. Owoc jest torebką podłużną, trójgraniastą, trzykomórkową, zawierającą mnóstwo nasion we dwa podłużne rzędy ułożonych. Rodzaj ten zawiera 7 gatunków, w gorącej Ameryce rosnących. Są to rośliny mięsiste, liście mają albo ułożone w rozetę przy nasadzie głąbika, albo też osadzone na gatunku trzonu lub pnia walcowatego i łuskami okrytego. Z włókien liści tej rośliny, a szczególniej z gatunku A. americana, wyrabiają powrozy i grube płótna, bąrdzo mocne. Gatunek powyższy tak jest rozmnożony w południowej Europie, szczególniej nad brzegami morza Śródziemnego i Adryjatyckiego, że go można uważać jako tamtejszy. W Hiszpanii, a głównie w Andaluzyi i w górach Sierra Morena, robią z tego gatunku żywe płoty, doskonale ochraniające ogrody od zwierząt, z przyczyny tęgich i kolczystych na wierzchołku liści. Roślina ta w czasie kwitnienia wypuszcza głąbik bardzo wysoki, a w czasie krótkim, bo w ciągu 8 dni, ów głąbik do 25 stóp wysokości dochodzi. Zowią u nas Agawę niewłaściwie Aloesem, bo ten jest zupełnie inna rośliną, i mylnie utrzymują, że tylko w lat 100 kwitnie, a w czasie rozwijania się kwiatu, wydaje huk do wystrzału z pistoletu podobny. Kwitnie tylko raz jeden.
Agażant, angażanty: mankietki długie kobiece, z koronkami. Moda Francuzka z końca XVII wieku, trwająca do czasów Stanisława Augusta.
Agde, starożyte miasto w dep. Herault we Francyi, o pół mili od morza śródziemnego, nad lewym brzegiem spławnej rzeki Herault, do której wpada tu wyprowadzony z Garonny kanał południowy czyli langwedocki. Miasto to, założone niegdyś przez Greków, liczy około 9,000 mieszk., za pomocą żeglugi nadbrzeżnej, prowadzi ożywiony handel między południem a zachodem; do portu jego, utworzonego z ujścia rzeki, zawija corocznie przeszło 400 okrętów. Godnym uwa-
