Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/170

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

go przez kwas siarczany, będąc w proszku bardzo delikatnym i posiadając wysoką temperaturę, łatwo przylega do dna retorty; oddzielają je od niej dodając nieco wody królewskiej rozcieńczonej, która złoto natychmiast rozpuszcza, nie wywierając widocznego działania na platynę; czynność ta wymaga wielkiej baczności. Affinacyja miedzi polega na bardzo rozmaitych działaniach, których celem jest uwolnienie miedzi od ciał obcych, jak: siarka, żelazo i t. d. przez ich utlenienie. Złoto i srebro uwalniają z miedzi za pomocą likwacyi. W inném znaczeniu pod affinacyją rozumie się czynność, mająca na celu zrobienie jakiegoś przedmiotu cieńszym, delikatniejszym. Tak affinacyja lnu i konopi polega na przepuszczeniu ich przez szczotki żelazne, których kolce są coraz delikatniejsze. J. P-z.

Affirmacyja (z łacińskiego), potwierdzenie, przeciwna negacji, czyli przeczeniu.

Affirmative, oznacza potwierdzenie, np. kandydat do urzędu miał za sobą tyle a tyle głosów affirmative, to jest potwierdzających, zgadzających się, aby został urzędnikiem. Na sejmach polskich, posłowie i deputowani głosowali przez affirmative lub negative, zatwierdzenie jakiego wniosku, lub też odrzucenie go.

Affre (Dyonizy August), arcybiskup paryzki, urodził się 1793 r. w Saint-Rome de Tarne, we Francyi. Mąż ten, znany z swych zatargów z dworem Ludwika Filipa, przechylił się na stronę rewolucyi w 1848 roku. Dnia 25 Czerwca tegoż roku, Affre dowiedziawszy się o strasznym zamachu socyjalistów, natychmiast jako arcykapłan udał się na plac boju. Na widok świątobliwego starca, poprzedzonego przez dwóch wikaryjuszów i jednego młodzieńca z gałązką oliwną w ręku, ogień ustał na całej linii barykad. Affre przebył pierwszą barykadę, wstąpił na drugą i chciał właśnie przemówić do ludu, kiedy nagle w szeregach gwardyi ruchomej powstało jakieś zamieszanie i wystrzały, a nieszczęśliwy kapłan padł, ugodzony kulą w plecy. Powstańcy otoczyli go, i zanieśli do pobliskiego probostwa, gdzie dwaj wikaryjusze złożyli świadectwo, że to nie powstańcy, ale wojsko zabiło biskupa. Nieszczęśliwy Affre przeniesiony został do swego pałacu, gdzie nazajutrz oddał ducha, powtarzając słowa Ewangelii: „Dobry pasterz umiera za swe owieczki!“ Żałowany przez cały naród, Affre wspaniale pochowanym został w kościele archikatedralnym paryzkim, gdzie mu wystawiono pomnik kosztem skarbu.

Affry (Ludwik, Augustyn-Filip, hrabia d’), pierwszy landamman w Szwajcaryi, urodził się w Fryburgu r. 1743, umarł w 1810 r. Wstąpiwszy w młodym wieku do wojska francuzkiego, został wkrótce kapitanem gwardyi Szwajcarów; w r. 1784 był już generałem brygady, ale w kilka lat potem wybuchła rewolucyja francuz-ka i Affry zmuszonym był uciec do Szwajcaryi. Po powrocie do ojczyzny, powołanym został na członka wielkiej rady, a w r. 1798, kiedy Francuzi wkroczyli do Szwajcaryi, powierzono mu naczelne dowództwo nad wojskiem związkowem. Ze wszystkich Szwajcarów wysłanych do Paryża, w celu ułożenia nowej konstytucji, Affre zwrócił na siebie największą uwagę cesarza Napoleona I, który w r. 1803 mianował go pierwszym landammanem Szwajcaryi, którą to godność piastował aż do śmierci.

Afganistan (znaczy kraj Afganów), zwany dawniej Drangiana, leży między 29—36' szer. półn. i 79—90' dług. wsch.; graniczy na półn. z chanatami Balk i Badakżan, na wsch. z Peszawerem i Sindem, na połud. z Beludżystanem, na zach. z Korassanem. Obejmuje 12,000 mil □ i liczy około 6,000,000 mieszkańców. W stronie półn. wsch. cześć kraju, zwana Hindu-Ku, tworzy system fantastycznie rozrzuconych gór, których szczyty najwyższe wiecznym pokryte są śniegiem, utrudniając kommunikacyję pomiędzy dolinami Indu i Oxu; w stronie wschodniej