p. n. Erster Versuch einer kurz gefassten Anleitung zur Lettischen Sprache. W przedmowie pisze, że jeden tylko Krzysztof Fürrecker zajmował się przed nim językiem łotewskim, pisząc o przypadkowaniu i czasowaniu; niemniej że uważano wówczas za rzecz szkodliwą uczyć łotewskie dzieci czytania i pisania. W roku także 1685 w Mitawie wydał Kancyjonał. J. G.
Adolphs d’or, nazwisko dawnej monety szwedzkiej, złotej, której wartość wynosi około 21 złp. (rub. sr. 3 kop. 15 ½).
Adon (święty), biskup Vienne, urodził się w dyecezyi Sens, we Francyi, r. 800. Zasłynąwszy nauką i pobożnością, powołany był na nauczyciela w opactwie Prom, w dyecezyi Trewirskiej. Ztąd wyjechawszy do Rzymu r. 853, lat 5 tam przepędził. Będąc już biskupem odbył sobór w swoim kościele metropolitalnym r. 870. Um. 16 Grudnia r. 875. Napisał kronikę powszechną od stworzenia świata aż do swojej śmierci; martyrologijum; historyję męczeństwa ś. Dezyderyjusza biskupa Vienne i żywot ś. Teuderyjusza.
Adonai, wyraz, którego Żydzi używać zwykli na oznaczenie Boga; gdzie w Starym Testamencie wymieniony jest po nazwisku Jehowah, oni przez uszanowanie dla tego świętego imienia, czytają Adonai. Twierdzą, że raz tylko w roku wymawiał imię Jehowah, arcykapłan w Świętem Świętych, w dzień oczyszczenia, i że prawdziwe brzmienie tego wyrazu zaginęło. Filon Alexandryjski nazywa to imię niewypowiedzialném; a w przekładzie Biblii przez Siedmiudziesiąt, zawsze jest tłumaczone przez Kiryos „pan,“ co świadczy, że niewymawianie go przez Żydów jest bardzo starożytnym. Zastępujące je Adonai (po hebr. panowie), jest imieniem własném Boga, który sam siebie tak mianuje u Izajasza 8, 7, i u Hijoba, 28, 28.
Adonibezech, król miasta Bezech, w ziemi Chananejskiej, o mil 17 na wschód Napluzy. Po śmierci Jozuego, pokolenia Judy i Symeona, wystąpiły przeciw Adonibezechowi, pobiły go, a pojmawszy, obcięto mu końce rąk i nóg. Sam wtedy rzekł: Siedmdziesiąt królów z obciętemi końcami rąk i nóg zbierali pod stołem moim odrobiny pokarmów: jakom czynił tak mi Bóg oddał. Umarł w Jeruzalem r. 1415 przed nar. Chr. (Sędz. 1, 1—8).
Adoniczny wiersz, miara wiersza złożona z daktylu i spondeju lub trocheju, (— ∪ ∪ — ∪—) np. rozkosz ma w niebie; używana zwykle na zakończenie zwrotek czterowierszowych, zwłaszcza wesołych, do których lekkością swoją szczególnie się nadaje.
Adonijasz, syn Dawida i Haggithy, urodzony w Hebron. Po śmierci Ammona i Absalona mniemał, iż ma niezaprzeczone prawo do tronu, i z tego powodu, w ostatnich latach życia ojca, utrzymywał dwór, i zamierzał nawet posiąśdź władzę królewską; ale Natan prorok i Betsabea, odkryli i zniweczyli zamiary Adonijasza. Dawid kazał ogłosić Salomona, królem Izraela. Ten zaręczył Adonijaszowi bezpieczeństwo, jeżeli się zachowa spokojnie; lecz gdy prosił o rękę Abizai, wzbudził tém podejrzenie Salomona, i z rozkazu jego zabity został przez Benaję.
Adoniram, (po hebr. pan najwyższy, albo pan wysokości), przełożony nad trzydziestu tysiącami robotników, których Salomon posyłał w góry Libanu na wyrąb drzewa do budowy świątyni (III Król. 5, 14).
Adonis, według najbardziej upowszechnionego mytu był synem assyryjskiego króla Tiasa i jego córki Mirry, która z poduszczenia Wenery występną przejęła się ku ojcu miłością. W chwili, gdy ojciec po odkryciu tego występku zamierzył się do zabicia uciekającej, bogowie na jej prośby, by stała się niewidzialną, zamienili ją w drzewo. Wkrótce drzewo to pękło, wydając na świat Adonisa, cudnej piękności młodziana, w którym się zaraz Wenus rozkochała i w tajemnicy
