zniewala i pociąga ku sobie i w serca patrzących i niemogących napatrzeć się wlewa jakby jakies uszczęśliwienie, wprawia jakby w zachwycenie, że chce się za tę jaśniejącą w niem piękność jego duszy anielskiej podziękować mu, i przez niego i w nim Boga uwielbić.
Namówione wszakże do złego, spełniwszy grzech, to samo dziecko — przed chwilą anielskie, jakżeż zaraz obrzydliwem i wstrętnem się staje i jakąż budzi odrazę i wszystkich odpycha od siebie. Spojrzenie jego robi się niespokojne, obłudne, zwodnicze, zdradliwe, częstokroć idyotyczne i ponure, zwłaszcza kiedy sądzi, że nikt na niego nie patrzy. Ileż tam naraz chytrości, przebiegłości, kaprysów, podejrzliwości, nieposłuszeństwa, nikczemności, złości, a najbardziej samolubstwa i samochwalstwa?
O! jeśli łatwo zgorszeniem wszczepić truciznę złego w serce dziecinne, nie tak łatwo tę truciznę z nieszczęsnego serca tego wydobyć. Owszem dziecko, namówione do złego, jakby djabełek jaki, zaraz inne dzieci kusi i zwodzi, i ma nawet szczególniejsze upodobanie do wspólnictwa swego w złem inne dzieci namawiać, pociągać. I wszystko to czyni skrycie, bardzo skrycie, a więc z zupełną samowiedzą złego: bo jeśli się kryje, już tem samem czuje, że to rzecz zła i naganna. O! najnieszczęśliwsze to dzieci, i matki ich najnieszczęśliwsze!
A jeśli które się upamięta i nawróci szczerze, jeśli sumienie się tam odezwie i upomni zgryzotą, wyrzutem, bólem serca. O! płacz pokutny-gorzki tego dziecka boleśniejszy zaiste od tych łez, jakiemi płakały umęczone dzieci w Betleem, na Pradze, w Warszawie... A jeśli się nie nawróci — co go czeka w przyszłości-wieczności?!
O! bo nie ten biedny, co płacze wśród świata.
Lecz ten nieszczęsny, co się z grzechem pobrata (i z Moskalami).
Kto swą duszę grzechem splami,
Ten ją musi zmywać łzami.
O działki polskie! jeśli miłujecie Polskę, jeśli chcecie być w przyszłości obrońcami najnieszczęśliwszej Matki-Ojczyzny bądźcie cnotliwymi!
