Strona:PL Dzieła Ignacego Krasickiego T. 6.djvu/278

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

uroczyste bardziej się okazałość naczynia stołowego, niżeli zbytek jadła i napoju okazuje. Dostatek wielkiego monarchy śklni się od srebra i złota i drogich sprzętów, zawsze mu jednak wstrzemięźliwość towarzyszy. Razem złączone naówczas wydają się Greków przemysł, Gallów obfitość, zręczność włoska, zgoła to wszystko, co i szczególne względy okazuje i okazałość tronu obwieszcza. Po uczcie następuje spoczynek, rzadko się jednak po niej snem zasila; czasem do gry zasiada; naówczas gdy przyniosą kości, bada się ich żartując, jak mu posłużą. Jeżeli wygra, okazuje obojętność; jeżeli los przeciwny padnie, śmieje się, jeżeli zawieszony, udaje naówczas niecierpliwość i chwianie się między bojaźnią a nadzieją. Bawi go grających niespokojność, a czasem wygrana tak go rozwesela, iż wielu korzystając z takowej pory, biorą względnej dobroczynności jego dość znaczne dowody. W rozrywkach znać, iż stara się wstręt podległości oddalić; pospolicie ten, którego zwyciężył, na stracie zyskuje. Nie można go jednak podejść umyślną przegraną, naówczas albowiem dwojakoby ten, który przegrał, stracił. Po rozrywce następuje praca, i sprawy rządowe rozpoczynają się i trwają do wieczora. Rozchodzą się naówczas urzędniki; mierna, ale z wybranych stołowników wieczerza, uciechą dowcipno żartobliwej rozmowy dzień kończy, i każdy nią zasilony do spoczynku się zabiera“.
Prokopiusz, zjadliwy bardziej, niż rzetelny pisarz, który tylu innych, a między innemi Justyniana cesarza sławę oczernił, przypisuje Teodorykowi tak grubą niewiadomość, iż twierdzi, jakoby własnego nazwiska wypisać nie umiał, a zatem, iż miał tabliczkę z wydrążonemi literami, w które wkładając pióro listy podpisywał. Jeden on tylko śmiał tę fałszywą powieść utworzyć. Inni a z tych wiary godniejsi, bo współcześni i rzetelni dziejopisowie, wszyscy się na to zgadzają, iż nie tylko pisał i czytaniem się zabawiał, ale nawet w naukach był biegłym. Jakoż lubo wpośród zdziczałego narodu urodzony, w Konstantynopolu dziesięć lat młodości przepędził, i przyzwoite stanowi swojemu, za staraniem Zenona cesarza, pod najznakomitszemi naówczas mistrzami, wziął nietylko w rycerskim kunszcie, ale i naukach ćwiczenie. Kochał się w towarzystwie uczonych ludzi, poważał ich i na najwyższzch stopniach osadzał, czego dowodem Symmach, Boecyusz, konsulatem zaszczyceni, i Kassyodor, którego statecznie przy boku swoim mając, do najważniejszych spraw rządowych używał. Są dotąd listy jego, imieniem Teodoryka pisane, i ukazują równie rządcy roztropność i piszącego naukę. Córce jedynej Amalasuncie takie dał wychowanie, iż wszystkie płci swojej osoby w nauce przechodziła. Teodat, synowiec jego, wielki uczynił postępek w filozofii, sam zaś pisząc do Wenancyusza, któremu rządy dworu swojego powierzał, gdy go chwali