Strona:PL Dumas - Hrabina Charny.djvu/246

potrzebą stronnictw, a następnie koniecznością mego położenia. Kiedy umysł Lafayetta i wzrok Zgromadzenia pójdą w kierunku nici, nie mających innego celu nad obłąkanie ich, my tymczasem, bez innych powierników krom osób ściśle potrzebnych do wykonania naszego projektu, a godnych zaufania, pójdziemy swoją drogą tem pewniej, im ona będzie bardziej tajemną.
 — Po załatwieniu tego punktu, oto co ojciec mój ma zaszczyt przełożyć Waszej królewskiej mości.
 — Słucham cię, — rzekł król, nachylając się nad mapą Francji, ażeby oczyma śledzić za różnymi projektami, jakie młody hrabia miał mu wykładać ustnie.
 — Jest kilka punktów, do których król udać się może.
 — Zapewne.
 — Czy Najjaśniejszy Pan wybrał?...
 — Jeszcze nie; czekałem na zdanie margrabiego de Bouillé i spodziewam się, że mi je przysyła.
 Młodzieniec z uszanowaniem potwierdził to skinieniem głowy.
 Jest najsamprzód Besançon, którego cytadela przedstawia punkt bardzo silny i korzystny dla zebrania armji, oraz dla podania znaku i ręki Szwajcarom. Szwajcarowie, połączeni z armją, będą mogli przejść przez Burgundję, gdzie rojaliści są liczni, a stamtąd ruszyć na Paryż.
 Król uczynił ruch głową znaczący: „Wolałbym co innego“.
 Młody hrabia mówił dalej:
 — Jest następnie Valenciennes, lub inne miejsce we Francji, takie któreby posiadało załogę wojskową. Margrabia de Bouillé mógłby tam udać się sam z wojskiem zostającem pod jego dowództwem, wprzód, albo po przybyciu króla.
 Ludwik XVI powtórzył ruch wyrażający: „Co innego, panie“.
 — Król, — mówił dalej młodzieniec, — może także wyjść przez Ardenny i Flandrję austrjacką, i wrócić następnie przez tęż samą granicę, kierując się na punkt, któryby w zawiadywaniu swem otworzył margrabia de Bouillé, i gdzie możnaby wcześnie zgromadzić wojsko.
 — Zresztą powiem ci, dlaczego chcę się zapytać, czy nie mamy co lepszego na myśli nad to wszystko.
 — Nakoniec, król może udać się wprost na Sedan, lub