zguba. Ale cóż chcecie! Kramarza prze ku jego zajęciu siła przyciągająca, dokładnie równa sile odpychającej, jaka oddala odeń artystów. Nie dosyć zastanawiano się nad siłami społecznemi, stanowiącemi o rozmaitych zawodach. Byłoby ciekawe wiedzieć, co skłania danego człowieka, aby został papiernikiem raczej niż piekarzem, z chwilą gdy prawo nie zmusza synów, aby objęli rzemiosło ojca, jak u Egipcjan. Miłość sprzyjała powołaniu młodego Descoings. Rzekł sobie: „I ja też zostanę kupcem korzennym!“ powiadając sobie zarazem co innego na widok swej pryncypałowej, bardzo przystojnej osoby, w której rozkochał się na zabój. Wspomagany jedynie cierpliwością i nieznacznym zasiłkiem, jaki mu nadsyłali rodzice, zaślubił tę damę, wdowę po imć Bixiou, swoim poprzedniku. W r. 1792 Descoings miał opinję człowieka, któremu się doskonale powodzi. Starzy Descoings żyli jeszcze w tej dobie. Wyszedłszy z „wełny“, obrócili kapitały na zakupno „dóbr narodowych“: nowe złote runo! Zięć ich, mając powody przypuszczać iż przyjdzie mu niezadługo opłakiwać żonę, posłał córkę do Paryża, do szwagra, zarówno aby jej dać poznać stolicę, jak i w pewnej chytrej myśli. Descoings nie miał dzieci. Pani Descoings, o dwanaście lat starsza od męża, cieszyła się doskonałem zdrowiem; ale była tłusta jak spichlerz po żniwach. Przebiegły Rouget dostatecznie posiadał medycynę, aby przewidzieć, że państwo Descoings, sprzecznie z morałem bajek o wróżkach, będą zawsze szczęśliwi i nigdy nie będą mieli dzieci. Małżeństwo to mogło zapłonąć czułością do Agaty. Otóż, doktor Rouget chciał wydziedziczyć córkę, i rozumiał, iż najlepszą drogą do celu będzie usunąć ją z domu. Młoda ta osoba, wówczas najpiękniejsza panna w Issoudun, nie była podobna ani do ojca ani do matki. Urodzenie jej było przyczyną wieczystej zwady pomiędzy doktorem Rouget, a jego serdecznym przyjacielem, panem Lousteau, ex-wicedelegatem, który świeżo opuścił Issoudun. Kiedy jakaś rodzina przenosi swoje penaty, tubylcy kraju równie uroczego jak Issoudun mają prawo dociekać przyczyn tak niezwykłego postępku. Wedle ostrych języczków, doktor Rouget,
