Strona:PL Balzac - Fizjologja małżeństwa. T. 2.pdf/50

 Zawczasu dostrzega wyraźnie tysiąc nowych rozkoszy w swoich przyszłych zdradach; wyobraźnia jej uśmiecha się radośnie na widok zapór któremi ją otaczasz: czyż nie będzie trzeba ich przeskakiwać?
 Kobiety posiadają w wyższym od nas stopniu sztukę analizowania dwu uczuć ludzkich, które stanowią ich broń przeciwko nam lub których same padają ofiarą. Mają instynkt miłości, gdyż miłość to całe ich życie, i zazdrości, gdyż to jest prawie jedyny środek ich panowania. U nich, zazdrość jest uczuciem prawdziwem, jest zrodzona z instynktu samozachowawczego; mieści w sobie alternatywę życia lub śmierci. Ale u mężczyzny, namiętność ta, prawie niepodobna do określenia, jest zawsze niedorzecznością, o ile mężczyzna nie posługuje się nią jako środkiem.
 Być zazdrosnym o kobietę, której miłości się nie posiada, jestto dziwnie nielogiczne. Albo kobieta kocha, albo nie: w którejkolwiek z tych ewentualności, zazdrość jest u mężczyzny uczuciem zbytecznem; niepodobna jej umotywować, podobnie jak lęku; toteż zazdrość jest może tylko lękiem w miłości. Ale to nie znaczy wątpić o kobiecie, lecz wątpić o sobie samym.
 Być zazdrosnym, to razem szczyt egoizmu, niepokój miłości własnej i podrażnienie fałszywej próżności. Kobiety zadziwiająco troskliwie podtrzymują to śmieszne uczucie, ponieważ zawdzięczają mu swoje kaszmiry, stroje, brylanty, i ponieważ dla nich jest ono ciepłomierzem ich potęgi. Toteż, o ile nie udałbyś zaślepionego zazdrością, żona miałaby się przed tobą na baczności; jedna bowiem tylko istnieje zasadzka przed którą nie będzie się strzegła, mianowicie ta, którą zastawi sobie sama. Dlatego, kobieta da się z łatwością wywieść w pole mężowi, który będzie dość zręczny, aby, prędzej czy później, nieuniknionej rewolucji małżeńskiej nadać ten umiejętny kierunek, wskazany przed chwilą.
 Przeniesiesz zatem na swoje małżeństwo owo szczególne zjawisko, którego istnienia dowodzą nam linje ledwo nie styczne w geometrji. Żona dążyć będzie nieustannie do zminotauryzowa-