Wierna przyrzeczeniu, pierwsza część tej książki wywiodła ogólne przyczyny, które doprowadzają każde małżeństwo do krytycznego momentu, opisanego przed chwilą; równocześnie zaś, kreśląc te prolegomena małżeńskie, wskazaliśmy sposoby uniknięcia nieszczęścia, zaznaczając błędy, które stanowią jego źródło.
Ale czyż te wstępne roztrząsania byłyby zupełne, gdybyśmy, pokusiwszy się o rzut światła na niekonsekwencję naszych poglądów, obyczajów i praw w kwestji która ciąży nad życiem wszystkich prawie istot, nie próbowali, w krótkiem zakończeniu, wskazać politycznych przyczyn tego niedomagania społecznego? Odsłoniwszy tajemne wady instytucji, czyż ten filozoficzny przegląd nie ma obowiązku wykryć, czemu i w jaki sposób obyczaje nasze spowodowały jej ułomność?
System praw i obyczajów, rządzący do dziś dnia kwestją kobiet i małżeństwa we Francji, stanowi owoc dawnych wierzeń i tradycyj, które nie godzą się już z wiecznemi zasadami rozumu i sprawiedliwości, rozwiniętemi przez wielką rewolucję z roku 1789.
Trzy wielkie wstrząśnienia poruszyły niegdyś Francję: zdobycie kraju przez Rzymian, chrystjanizm i najazd Franków. Każde wycisnęło głębokie ślady w ziemi, w prawach, obyczajach i duchu narodu.
Grecja, stojąca jedną nogą w Europie a drugą w Azji, musia-
Strona:PL Balzac - Fizjologja małżeństwa. T. 1.pdf/139
Ta strona została skorygowana.
ROZMYŚLANIE DZIEWIĄTE
OGÓLNY RZUT OKA.
